نوشته‌ها

,

 ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

دندانهای دایمی نابالغ در کودکان

پالپ دندان حاوی سلولهای ایمنی است که امکان حفاظت از دندان در برابر محرکهای مهاجم را فراهم میکنند. همچنین پالپ حاوی ادونتوبلاستها نیز میباشد که مسولیت ساختن عاج دندان را بر عهده دارند. از اینرو هنگامیکه پالپ حیات خود را از دست میدهد دندان مستعد عفونت میشود و ساخته شدن عاج نیز متوقف میشود. به همین خاطر حفظ حیات پالپ در دندانهای دایمی نابالغ در کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است تا امکان رشد و تکامل ریشه دندان حفظ شود. ارزیابی دقیق دندان آسیب دیده برای دستیابی به تشخیص صحیح و ارایه طرح درمان مناسب امری ضروری است به همین خاطر توصیه میکنیم که تا حد امکان این کار توسط متخصص صورت گیرد.

 

ترمیم پالپ دندان کودکان

اگر پالپ دندان نابالغ همچنان زنده باشد و به صورت برگشت ناپذیری آسیب ندیده باشد کمک به حفظ حیات آن موجب ادامه رشد و تکامل ریشه دندان خواهد شد. به این معنا که ریشه دندان به رشد خود ادامه داده و تمام طول ریشه همانند یک دندان طبیعی تشکیل خواهد شد.این فرایند apexogenesis نام دارد.

 

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

 

معاینه دندان به کمک تصاویر رادیوگرافیک و تستهای کلینیکی صورت میگیرد. بسته به میزان گسترش آسیب و عفونت ممکن است نیاز به انجام Pulp capping و یا pulpotomy باشد. به این معنا که به خاطر آنکه پالپ دندانهای جوان در کودکان حاوی سلولهای بیشتری است امکان حفظ حیات پس از ایجاد عفونت در آنها بیشتر است از این رو در این مواقع تنها قسمتی از پالپ که آسیب دیده حذف میشود و بقیه پالپ حفظ میشود که در تصاویر زیر ملاحظه میکنید

 

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

 درمان ریشه دندان کودکان

 مطالعات نشان داده اند در موارد شکستگیهای شدید دندان در کودکان پالپ دندان قادر به حفظ حیات خود به مدت ۷ روز میباشد و تنها با حذف قسمت آسیب دیده پالپ میتوان به حفظ حیات دندان کمک کرد.

 

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

 

اما اگر پالپ دندان نابالغ به طور کامل از بین رفته باشد و نکروز شده باشد باید از راهکاری دیگر استفاده نمود چرا که apex (انتهای دندان) هنوز به طور کامل بسته نشده است. لازم به ذکر است از زمان آغاز رویش دندان تا مدت ۲-۳ سال پس از آن apex دندان به تدریج بسته میشود. بسته بودن apex دندان یکی از لازمه های درمان ریشه موفقیت آمیز میباشد.

 

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

 

در تصویر زیر نمونه ای از apex باز دندان را ملاحظه میکنید

 

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

از سویی دیگر دندان جوانی که پالپ خود را از دست داده است هنوز از استحکام کافی برخوردار نیست و این امر نیز انجام درمان ریشه مشکل میکند. در این شرایط نیاز به انجام Apexification میباشد.

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

 

طی این فرایند با کمک مواد گوناگون نظیر کلسیم هیدروکساید و MTA یک سد کلسیفیه و محکم در قسمت باز apex دندان تشکیل میشود و بعد از آن درمان ریشه صورت میگیرد.

 

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

ترمیم و عصب کشی دندان کودکان

/0 دیدگاه /توسط
,

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

انواع آسیب های دندانی

وارد شدن آسیب و تروما به دندانها عموما طی فعالیتهای ورزشی و ضربات وارد شده به ناحیه سر و گردن صورت میگیرد. این حوادث بسته به شدت خود میتوانند به شکسته شدن قسمتی از دندان (chipped teeth) لق شدن آن (dislodged teeth) و یا حتی خارج شدن کامل دندان از socket خود (avulsed teeth) بینجامند.

 

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

 

درمان حوادث تروماتیک دندانها بسته به نوع آسیب و تروما, موقعیت و شدت آن متغیر است. هر نوع حادثه دندانی حتی اگر خفیف نیز باشد نیازمند معاینه سریع توسط متخصص است. گاهی اوقات دندانهای مجاور نیز درگیر میشوند که تشخیص آنها, تنها توسط تستهای دندانی مخصوص امکانپذیر است. در ادامه به بررسی حوادث دندانی شایع میپردازیم.

شکستگی دندان (Chipped or Fractured Teeth)

اگر شکستگی تاج دندان پالپ آنرا نیز درگیر کند نخست لازم است تا RCT صورت گیرد. از جمله علایم درگیری پالپ میتوان به وجود درد, حین نفس کشیدن از دهان و حین استفاده از نوشیدنیهای سرد اشاره نمود.

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

در این مواقع توصیه میشود تا زمان مراجعه به متخصص, دندان خود را بر روی یک گاز مرطوب و تمیز فشار دهید و هیچگاه برای کنترل درد آن از مسکنهای موضعی نظیر آسپیرین استفاده نکنید. ترمیم نهایی دندان میتواند با کمک خود قطعه شکسته شده و همچنین درمانهای ترمیمی نظیر روکش و کامپوزیتها صورت گیرد.

 

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

لق شدن دندان (Dislodged (Luxated) Teeth)

ضربه وارد شده به دندان میتواند موجب لق شدن و تغییر موقعیت دندان شود. در این موارد اگر دندان آسیب دیده و لق شده, دایمی باشد معمولا نیاز به RCT وجود دارد که باید چندین روز بعد از وارد شدن ضربه صورت گیرد. ممکن است دندان به طور موقت با ترکیباتی نظیر calcium hydroxide پر شود و پرکردگی دایمی کانالها مدتی بعد صورت گیرد.

 

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

کودکان ۷-۱۲ ساله معمولا نیازی به درمان ریشه ندارند چرا که دندانهای آنها هنوز در حال رشد و تکامل است. چنین کودکانی باید تحت نظر متخصص باقی بمانند تا در صورت وقوع تغییرات نامطلوب اقدامات مربوطه به موقع صورت گیرند. از اینرو به چندین جلسه follow-up نیاز خواهد بود. مطالعات صورت گرفته حاکی از آن هستند که سلولهای بنیادین موجود در پالپ دندانهای جوان میتوانند امکان ترمیم پالپ بر اثر عفونت یا trauma را فراهم کنند.

خارج شدن دندان از Socket خود (Knocked-Out (Avulsed) Teeth)

در مواردی که دندان به طور کامل از socket خود خارج میشود حفظ زمان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و مراجعه به متخصص باید تا ۳۰ دقیقه بعد از وقوع حادثه صورت گیرد.

 

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

سالانه بیش از ۵ میلیون دندان بر اثر حوادث گوناگون Avulsed میشوند با انجام اقدامات به موقع میتوان این دندانها را با موفقیت به جای خود بازگرداند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.

  • سریعا دندان را یافته و به هیچ وجه آنرا در محل حادثه رها نکنید. برداشتن دندان باید از ناحیه تاج آن صورت گیرد نه از ریشه.
  • اگر دندان کثیف آست به آرامی آنرا با آب بشویید. برای شست و شو از ترکیبات شیمیایی استفاده نکنید و از سایش آن حین شست و شو خودداری کنید. دندان را خشک نکرده و از پیچیدن دستمال به دور آن اجتناب کنید.
  • در صورت امکان دندان را فورا به داخل socket خود بازگردانید. هر چه دندان سریعتر به جای خود بازگردد امکان نجات آن بیشتر است. برای این کار دندان را به آرامی با انگشتان خود به داخل socket بازگردانید و به آرامی دهان خود را بسته و آنرا فشار دهید.
  • دندان را همواره مرطوب نگه دارید. اگر امکان بازگردانی دندان به داخل socket وجود ندارد میتوانید دندان را داخل محلولهای مخصوص این کار و یا در شیر قرار دهید. آب معمولی برای نگهداری طولانی مدت دندان توصیه نمیشود چرا که تحمل سلولهای سطح ریشه دندان به آب در طولانی مدت بالا نیست.
دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

 

 

پس از مراجعه به متخصص ریشه، دندان آسیب دیده ارزیابی شده و توسط splintهایی به مدت چندین هفته در محل خود محکم میشود. بسته به مرحله تکامل ریشه دندان RCT یک یا دو هفته بعد صورت میگیرد.

شکستگی ریشه دندان

حوادث تروماتیک میتوانند به شکستگی افقی ریشه دندان نیز منجر شوند محل شکستگی در سلامت آتی دندان نقشی به سزا دارد. اگر محل شکستگی نزدیک به نوک ریشه باشد احتمال موفقیت بسیار بیشتر از زمانیست که شکستگی به CEJ نزدیک باشد. در این موارد نیز ممکن است برای مدتی نیاز به استفاده از splintها باشد.

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

دندان آسیب دیده ( تروماتیک )

/0 دیدگاه /توسط

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

وجود اندکی آزردگی و درد پس از اتمام عصب کشی و درمان ریشه دندان, تا زمانیکه بدن پروسه بهبودی را سپری کند, طبیعی و قابل پیش بینی است. این علایم موقت و گذرا بوده و با گذشت زمان به مرور برطرف می شوند.

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

احتمال بروز دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

بر اساس مطالعات صورت گرفته احتمال بروز دندان درد پس از اتمام درمان ریشه و عصب کشی دندان بین ۱٫۴% تا ۱۶% متغیر است. دیگر مطالعات صورت گرفته گزارش داده اند که در ۲۴ ساعت نخست پس از اتمام درمان ۸۹% از بیماران هیچ دندان دردی را گزارش نکرده اند, ۲% درد خفیف, ۱% درد متوسط و تنها ۹% درد شدید را گزارش نموده اند.

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

در مطالعه دیگر که بر روی ۱۱۲ بیمار با گذشت ۷ روز پس از اتمام درمان ریشه و عصب کشی دندان صورت گرفته ۹۳% از بیماران هیچگونه دردی را گزارش نکردند ۷% درد اندک و تنها یک نفر دندان دردی شدید را گزارش نمود. بنابراین مطالعات نیز موید این مطلب هستند که در اکثر قریب به اتفاق افراد, درمان ریشه و عصب کشی دندان بدون تجربه ای ناخوشایند پایان میابد.

عوامل اصلی ایجاد درد پس از اتمام درمان ریشه و عصب کشی دندان

از جمله عواملی که میتوانند در ایجاد آزردگی پس از اتمام درمان ریشه و عصب کشی دندان دخیل باشند میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

  • ناکافی بودن میزان تمیز شدگی و شکل دهی کانالها
  • خروج محلولهای شست و شو از ناحیه apex دندان
  • خروج دبریها و عوامل باکتریال موجود در کانال
  • یافت نشدن یک یا تعدادی از کانالها در حین عصب کشی
  • وجود درد پیش از آغاز درمان ریشه دندانها
  • اکلوژن نامناسب پس از ترمیم دندان درمان شده

شواهد حاکی از آن هستند که خروج دبریهای عفونی از دندان طی فرآیند شست و شو و شکل دهی کانالها مهمترین عامل ایجاد درد و التهاب نسوج اطراف دندان پس از اتمام درمان هستند.از جمله مهمترین عواملی که بر میزان خروج دبریهای عفونی از دندان طی فرایند درمان موثر هستند میتوان به میزان التهاب و عفونت پالپ دندان پیش از آغاز درمان و تکنیکهای مورد استفاده متخصص اشاره نمود. هر چه میزان عفونت پالپ دندان بیشتر باشد احتمال بروز درد نیز پس از اتمام درمان بیشتر است.

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

با استفاده از تکنیکهای مناسب تنها میتوان تا حدی از خروج دبریهای عفونی جلوگیری نمود و با توجه به آناتومی ریشه دندان جلوگیری از خروج کامل دبریها امکانپذیر نمیباشد.

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

آیا درد پس از عصب کشی و درمان ریشه مساوی با شکست این درمان است؟

باور نادرستی که گاها میان افراد وجود دارد آن است که درد پس از اتمام درمان را به عنوان نشانه ای برای شکست درمان قلمداد میکنند در حالیکه شکست در درمان زمانی اتفاق می افتد که حذف عوامل التهابی از داخل دندان به طور کامل صورت نگیرد و دندان با گذشت زمان پس از اتمام درمان نتواند function و عملکرد طبیعی خود را به دست آورد.

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

 یکی دیگر از عواملی که احتمال بروز درد پس از اتمام درمان را افزایش میدهد وجود درد پیش از آغاز درمان است. بنابر مطالعات صورت گرفته ۸۳% از افرادی که پیش از آغاز درمان درد دندان دارند پس از اتمام درمان نیز درد را تجربه میکنند.

چگونه می توان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه را کنترل کرد؟

خوشبختانه این درد به راحتی توسط مسکنهای رایج کنترل میشود. داروی تجویزی به طورمعمول Ibuprofen (Motrin, Advil) است که بدون نیاز به نسخه نیز قابل تهیه میباشد. در بیماران بالغ ۲۰۰-۴۰۰mg از دارو هر ۴-۶ ساعت یکبار میتواند درد را کنترل کند.

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

دندان درد پس از عصب کشی و درمان ریشه دندان

در صورتی که استفاده از NSAIDها برای بیمار منع مصرف داشته باشد میتوان از استامینوفن نیز استفاده نمود که در بیماران بالغ ۳۲۵-۶۵۰mg از آن هر ۴-۶ ساعت یکبار قادر به کنترل درد میباشد. یکی از راه های موثر دیگر در کنترل درد مصرف Ibuprofen (Motrin, Advil) پیش از آغاز درمان میباشد. مصرف ۴۰۰mg از Ibuprofen یک ساعت پیش از آغاز درمان میتواند تا ۸ ساعت پس از پایان درمان درد را کاهش دهد. در مواردی که عفونت دندان شدید باشد ممکن است بنابر تجویز متخصص نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک ها نیز باشد .

/0 دیدگاه /توسط

درمان مجدد ریشه دندان

تعریف درمان مجدد ریشه دندان

با رعایت اصول اولیه بهداشت دهان و دندان و مراقبتهای صحیح از دندانهایی که درمان ریشه شده اند, این دندانها میتوانند در تمام طول زندگی سالم باقی بمانند. اما گاهی اوقات دندانی که تحت درمان بوده به خوبی فرایند بهبودی را طی نمیکند و با گذشت ماه ها یا حتی سالها بعد از درمان اولیه مجددا موجب درد و ایجاد آزردگی میشود. در چنین مواردی مراجعه و مشاوره با اندودنتیست توصیه میشود چرا که ممکن است انجام درمان مجدد ریشه دندان برای حفظ و نجات دندان ضروری باشد. شکست در درمان اولیه ریشه همواره با حضور عوامل باکتریال در کانال یا بافتهای اطراف ریشه دندان (peri radicular tissues) مشخص میشود. تشخیص این امر با کمک تستهای تشخیصی, تصاویر رادیوگرافیک و معاینات کلینیکی صورت میگیرد.

عوامل درمان مجدد ریشه دندان

از میان عواملی که ممکن است انجام درمان مجدد ریشه را ضروری کنند می توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • کانالهای باریک و انحنادار (curved) که طی درمان اولیه به خوبی درمان و بهبود نیافته اند.
درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

  • عدم تشخیص وجود کانال به علت آناتومی پیچیده آن

تصویر زیر یکی از کانالهای دندان مولر اول فک بالا را نشان میدهد که به علت عدم تشخیص وجود, تحت درمان قرار نگرفته است (کانال MB2).

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

  • تاخیر در انجام درمان ترمیمی بعد از انجام درمان ریشه
  • عفونت و پوسیدگی مجدد دندان به علت وجود ریزنشتها (micro leakage) در درمان ریشه یا درمان ترمیمی

 

 باکتریها با عبور از ریزنشتها زمینه ایجاد پوسیدگی ثانویه را فراهم میکنند

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

 

در تصویر زیر دندانی را می بینید که کانالهای آن به درستی پر نشده اند و به همین دلیل عفونتی در اطراف یکی از ریشه های آن ایجاد شده است که به صورت یک رادیولوسنسی دیده میشود.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

 

دندان تحت درمان مجدد قرار گرفته و تصویر زیر همان دندان را بعد از follow up یکساله نشان میدهد. عفونت برطرف شده و استخوان اطراف دندان بازسازی شده است.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

روند درمان مجدد ریشه دندان

نخست اندودنتیست در مورد گزینه های درمانی پیشِ رو با شما صحبت خواهد کرد. اگر تصمیم نهایی درمان مجدد ریشه بود متخصص برای دسترسی به کانالهای ریشه و مواد پرکننده آنها, مجددا دندان شما را باز خواهد نمود. در بسیاری از موارد لازم است تا درمانهای ترمیمی روی دندان نظیر crownها post&coreها برداشته شوند تا دسترسی به داخل دندان ایجاد شود.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

بعد از خارج کردن مواد موجود در کانالها, کانالها مجددا تمیز میشوند و در صورتی که کانالی به علت آناتومی پیچیده خود در درمان اولیه تشخیص داده نشده باشد شناسایی شده و تحت درمان قرار خواهد گرفت.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

در پاره ای از موارد که کانالها به طور غیرطبیعی باریک باشند یا مسدود شده باشند ممکن است جراحی اندودنتیک ضرورت پیدا کند که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت. در مرحله بعد یک پرکردگی موقت بر روی دندان قرار خواهد گرفت تا در اولین فرصت با ترمیمهای دایم جایگزین شود.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

جایگزینهای درمان مجدد ریشه دندان

 بهترین گزینه در هر درمان دندانپزشکی حفظ دندان طبیعی است. درمان مجدد ریشه در صورت موفقیت آمیز بودن میتواند به حفظ دندان کمک شایانی بکند. اگر درمان مجدد ریشه مد نظر نباشد دیگر گزینه پیشِ رو انجام جراحی اندودنتیک است.از جمله مواردی که جراحی اندودنتیک ارجحیت پیدا میکند میتوان به وجود ترمیمهای وسیع روی دندان و یا شکستگی وسایل در ۱/۳ اپیکالی ریشه اشاره نمود. در این موارد برای حفظ ساختار دندان تکنیک جراحی ارجح است.

 طی جراحی مذکور با ایجاد برش بر روی بافت نرم و سپس استخوان دسترسی به apex (نوک ریشه) دندان فراهم میشود و ناحیه ای از دندان که انجام درمان در آن امکانپذیر نبوده حذف میشود. در برخی از موارد جراحی و درمان مجدد ریشه همزمان صورت میگیرند.در تصاویر زیر دندانی را میبینید که با وجود seal کافی دچار عفونت در اطراف ریشه شده است. به علت وجود پرکردگی و ترمیم وسیع دندان تکنیک جراحی انتخاب شده است.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

 

تصویر زیر همان دندان را پس از جراحی ریشه نشان میدهد. عفونت برطرف و استخوان بازسازی شده است.

درمان مجدد ریشه دندان

درمان مجدد ریشه دندان

اگر جراحی و درمان مجدد موثر واقع نشوند تنها گزینه باقی مانده کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت bridge و دنچرهای پارسیل (removable partial denture) میباشد. فارغ از آنکه کدام گزینه را برای جایگزینی دندان از دست رفته انتخاب کنید, هیچ یک چه از لحاظ عملکرد و چه از لحاظ زیبایی جایگزین دندان طبیعی شما نخواهند بود.

/0 دیدگاه /توسط