نوشته‌ها

روکش های دندان از جمله درمان های مؤثر هستند که برای ترمیم دندانی استفاده می شوند که تا حدودی آسیب دیده باشد و حفظ آن در مقایسه با گزینه های جایگزین خود مزایای قابل توجهی داشته باشد. با این حال، برخی از معایب روکش ها نیز باید مد نظر قرار گیرند تا برای هر بیمار بهترین تصمیم گرفته شود. در این مقاله به مهم ترین مزایا و معایب روکش های دندان ها خواهیم پرداخت.

مزایای روکش های دندانی

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

 

روکش های دندان برای یک دسته مشکلات دندانی راه حلی مناسب هستند. آنها قادرند:

  • دندانی که در اثر پوسیدگی به شدت آسیب دیده است را حمایت کنند.
  • دندانی که در اثر آسیب دراز مدت به شدت پوسیده شده است را حمایت کنند.
  • پس از درمان ریشه دندان را محافظت کنند.
  • دندانی که به شدت ترک خورده یا شکسته است را در کنار یکدیگر نگه دارند.
  • یک ایمپلنت دندانی را پوشش دهند.
  • با تغییر شکل و رنگ دندان، ظاهر دندان را بهبود ببخشند.

روکش های دندان از جمله گزینه های دراز مدت خوب هستند زیرا با دوام هستند و معمولاً حداقل ۵- ۱۵ سال دوام خواهند داشت، که میزان رضایت بیمار از درمان را افزایش خواهند داد. در مقایسه با هر یک از دیگر روش های ترمیم دندان یا حتی عدم درمان آن، نرخ موفقیت درمان با روکش های دندان بالاتر است. این ادعا با مطالعات بسیاری تأیید شده است.

معایب روکش های دندان

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

 

 

علیرغم مزایای قابل توجه روکش های دندان، این روش درمان معایبی نیز دارد، از قبیل نیاز به تراشیدن دندان پیش از قرار گرفتن روکش دندان روی آن، به گونه ای که شکل درستی داشته باشد. این فرایند معمولاً گسترده و بازگشت ناپذیر است.

برخی بیماران ممکن است مدت کوتاهی بعد از این فرایند اندکی درد و ناراحتی را تجربه کنند، مخصوصاً حساسیت به گرما و سرما. مسواک زدن با استفاده از خمیر دندان هایی که برای دندان های حساس طراحی شده اند می تواند به کاهش این عوارض کمک کند. مشکل دیگر، بروز درد و حساسیت حین گاز زدن است که در صورتی ایجاد می شود که روکش دندان از حد معمول بالاتر باشد و مانع دندان مقابل در فک روبرو شود. خوشبختانه، با تنظیم ارتفاع روکش به سادگی می توان این مشکل را برطرف کرد.

 

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

 

گاهی اوقات ممکن است روکش دندان لب پر شود، مخصوصاً روکش هایی که از جنس پرسلاین هستند. لب پر شدگی های کوچک را می توان بدون برداشتن روکش دندان ترمیم کرد، در حالی که شکستگی های بزرگ تر یا چندین شکستگی در روکش دندان ممکن است تعویض کامل نیاز داشته باشند.

در برخی بیماران، سمان دندانپزشکی که برای نگه داشتن روکش دندان در جای خود استفاده می شود به مرور زمان ساییده می شود. این اتفاق می تواند موجب شل شدن روکش دندان شود که از این طریق باکتری به زیر دندان نفوذ می کند و موجب پوسیدگی آن می شود. گاهی اوقات ممکن است روکش به طور کامل کنده شود، که معمولاً به علت عدم تناسب روکش با دندان است، یا عدم استفاده از مقدار کافی سمان دندانپزشکی که بتواند روکش را در جای خود نگه دارد. در این صورت نیاز است روکش مجدداً تنظیم و با سمان چسبانده شود یا به طور کامل تعویض شود.

روکش های دندان از دیگر ترمیم های مستقیم دندان گران تر هستند به همین دلیل بسیاری از افراد ترجیح می دهند از گزینه های دیگر استفاده کنند. هزینه ی روکش دندان به مواد مورد استفاده در ساخت آن بستگی دارد (به عنوان مثال، روکش هایی که از جنس پرسلاین هستند گران تر از روکش های طلا هستند).

مزایا و معایب مواد مورد استفاده در ساخت روکش های دندان

هر چند روکش های موقت از مواد ارزان تر ساخته می شوند، اما روکش های دائم که معمولاً فلزی هستند به صورت سفارشی از مواد گران تری ساخته می شوند.

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

روکش های فلزی

  • مزایا: همه ی روکش های دائم فلزی برای مدت زمانی طولانی ساخته می شوند. این نوع روکش ها عموماً از مواد محکمی مانند آلیاژهای طلا، و آلیاژهای کبالت کرومونیوم و نیکل کرومونیوم هستند. روکش های فلزی در مقایسه با روکش های پرسلاین ظریف تر هستند و برای قرار گرفتن آنها روی دندان حجم کمتری از روی دندان تراشیده می شود. روکش های فلزی در برابر فشار ناشی از جویدن مقاوم تر هستند و از دیگر انواع روکش ها با دوام تر هستند.
  • معایب: نقطه ضعف اصلی این نوع روکش ها رنگ فلزی آنها است که کاملاً جلب توجه می کنند، علاوه بر این، گاهی اوقات در برخی افراد موجب بروز واکنش های آلرژیک (حساسیتی) می شوند. بواسطه ی ظاهر آنها، اگر استفاده شوند در دندان های عقب کاربرد دارند.

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

 

روکش های رزین

  • مزایا: روکش هایی که به طور کامل از مواد رزین ساخته می شوند، نسبتاً مقرون به صرفه تر از دیگر انواع روکش ها هستند. این روکش ها را می توان در آزمایشگاه یا در مطب دندانپزشک آماده کرد.
  • معایب: معایب روکش های رزین ساییدگی سریع آنها، و احتمال شکستن آنها است.

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

 

روکش های تمام سرامیک

  • مزایا: روکش های تمام سرامیک یا تمام پرسلاین هم از نظر سبک و هم از نظر هزینه در سطح بالایی قرار دارند. رنگ این نوع روکش ها طبیعی تر از سایر روکش ها است و با دندان های طبیعی هماهنگی بیشتری دارند.

برای افرادی که به فلز حساسیت دارند مناسب هستند. به واسطه ی زیبایی ظاهری آنها، روکش های تمام سرامیک برای دندان های جلو گزینه ای شناخته شده هستند. روکش های زیرکونیا نوع برتر روکش های تمام پرسلاین هستند.

با ماشین آلات جدیدی که در هر مطب دندانپزشکی وجود دارد، می توان از دندان های آماده شده قالب گرفت و در مدت کوتاهی که بیمار منتظر است می توان روکش ها را ساخت.

  • معایب: این نوع روکش ها به اندازه ی روکش های فلزی محکم نیستند و از طرف دیگر می توانند اندکی بیشتر از روکش های فلزی یا روکش های رزین موجب ساییدگی دندان های مقابل در فک روبرو شوند.

 

 

مزایا و معایب روکش دندان

مزایا و معایب روکش دندان

روکش های ترکیبی پرسلاین- فلز

  • مزایا: این نوع روکش ها از ترکیب پرسلاین و فلز ساخته می شوند. هر چند زیبایی ظاهری پرسلاین را دارند اما به واسطه ی فلز به کار رفته در ساخت آنها استحکام آنها به اندازه ی روکش های فلزی است.
  • معایب: با این حال، گاهی اوقات لایه ی پرسلاین می تواند شکسته یا لب پر شود. بعلاوه، در برخی موارد فلز زیر پرسلاین می تواند به شکل خطی تیره رنگ قابل مشاهده باشد، مخصوصاً اگر لثه ها دچار تحلیل شوند.

کدام یک از دندان‌ها پس از درمان ریشه به روکش دندان نیاز دارند؟

اصولا، ساده‌ترین راه برای تشخیص اینکه آیا دندانی که تحت درمان ریشه قرار گرفته است نیاز به روکش دارد یا نه، دقت به مکان دندان در دهان است. دندان‌های عقب که برای جویدن مورد استفاده قرار می‌گیرند، مولرها و پرمولرها معمولا پس از درمان ریشه به روکش دندان نیاز دارند. دندان‌های جلو که برای بریدن مورد استفاده قرار می‌گیرند، دندان‌های نیش و دندان‌های وسط جلوی قوس دندانی ممکن است نیاز به روکش دندان نداشته باشند.

عوامل تعیین کننده‌ی نیاز به روکش دندان پس از درمان ریشه

همانطور که در بالا ذکر شد، قرار گرفتن دندان در قوس دندانی، در جلو یا در عقب، یکی از مهمترین عوامل است. با این حال، عوامل دیگری نیز وجود دارند که باید مد نظر قرار گیرند.

  1. فشردن یا ساییدن دندان‌ها روی یکدیگر
  2. سوابق دندانی بیمار- وجود دندان شکسته از گذشته
  3. میزان ترک، شکستگی، یا پوسیدگی که منجر به نیاز به درمان ریشه شده است
  4. میزان باقی مانده از دندان
  5. وجود دندان مقابل، بالا یا پایین، دندانی که تحت درمان ریشه قرار می‌گیرد

چگونه این عوامل روی نیاز به روکش دندان پس از درمان ریشه تاثیر می‌گذارند؟

 

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

 

در صورتی که عادت دارید دندان‌های خود را روی یکدیگر فشار دهید یا آنها را به یکدیگر بسایید، به احتمال زیاد پس از درمان ریشه به روکش دندان نیاز خواهید داشت تا از دندان‌ها محافظت کند. دندان‌هایی که تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اند، از آنجا که به شکل بدی پوسیده یا شکسته شده‌اند، ساختار اندکی از آنها باقی مانده است بنابراین به روکش دندان نیاز دارند. اساسا، در صورتی که دندان در اثر حادثه از بین نرفته باشد، مانند صدمه یا ضربه به صورت، و هیچ ماده‌ی پرکننده‌ای درون آن نباشد، احتمالا به روکش دندان نیاز خواهید داشت.

آیا روکش دندان پس از درمان ریشه ضروری است؟

مطالعات حاکی از آن است که روکش دندان پس از درمان ریشه موجب افزایش شانس نجات دندان خواهد شد. یکی از این مطالعات نشان می‌دهد که تنها یک سوم از دندان‌های مولر بدون روکش تا ۵ سال دوام دارند.

 

 

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

 

دندان‌های عقب تقریبا در همه‌ی موارد پس از درمان ریشه به روکش نیاز دارند. تنها استثناء ممکن است دندان‌های پرمولر باشند که هم در جلو و هم در عقب دهان یک دندان از آنها وجود دارد و تنها ۱ یا ۲ سطح پر شدگی دارند. دندان جلو، در صورتی که در آن پوسیدگی گسترده یا شکستگی مشاهده شود به روکش دندان نیاز دارد. دندان جلویی که اندکی پوسیده شده است و در آن شکستگی وجود ندارد، پس از درمان ریشه نیازی به روکش دندان ندارد.

اگر دندان از قبل دارای روکش است، آیا پس از درمان ریشه به روکش جدید نیاز دارد؟

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

 

این سوال خوبی است و اگر پاسخ عالی به آن غیر ممکن نباشد، قطعا دشوار خواهد بود، حتی اگر تمام مراحل درمان را یک پزشک انجام داده باشد. در صورتی که در اطراف لبه‌ها یا حتی حاشیه‌ی روکش دندان پوسیدگی وجود داشته باشد، بنابراین دندان به روکش جدید نیاز خواهد داشت.

 

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

با این حال، در برخی موارد به ظاهر هیچ پوسیدگی وجود ندارد و این مشکلاتی در پی خواهد داشت. مشکل این است که دندانپزشک از زیر روکش دندان اطلاعی ندارد. در واقع، هیچ کس نمی‌داند واقعا چقدر از ساختار دندان باقی مانده است. بنابراین، پیشنهاد قرار دادن یک روکش جدید می‌تواند نوعی بازی حدس زدن باشد.

تقریبا، در همه‌ی موارد، آنچه از دندانپزشک خود می‌شنوید چیزی است که دندانپزشک ترجیح می‌دهد نه آنچه شما واقعا به آن نیاز دارید زیرا هیچ کس نمی‌تواند به واقعیت پی ببرد. بهترین انتخاب، قرار دادن روکشی جدید است. با این حال، روکش کردن دندان فرایندی با هزینه‌ی بالاست. بعلاوه، اکثر افراد به روکش جدید نیاز ندارند و شما می‌توانید سوال بپرسید که چرا روکش جدید برای شما بهترین انتخاب است.

اکثر دندانپزشک‌ها روکش جدید روی دندان قرار نمی‌دهند مگر اینکه اندکی پوسیدگی زیر لبه‌های روکش دندان مشاهده کنند.

برای روکش کردن دندان پس از درمان ریشه چه گزینه‌هایی وجود دارند؟

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

 

امروزه روکش‌های دندان از جنس‌های مختلفی ساخته می‌شوند. روکش‌های طلا هنوز هم در دسترس هستند اما قیمت‌های آنها بسیار بالاست. این نوع روکش‌ها برای بافت لثه عالی هستند، بعلاوه می‌توان آنها را در دهان اندکی تغییر داد تا کاملا متناسب با دندان‌ شوند. با این حال، امروزه تعداد اندکی روکش طلا ساخته می‌شوند. روکش‌های پرسلاین ترکیب شده با روکش‌های فلزی زمانی از شهرت بالایی برخوردار بودند و هنوز هم توسط برخی دندانپزشک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند اما استفاده از آنها در حال کاهش است. به علت معرفی گزینه‌های بهتر، این نوع روکش‌ها ممکن است تا چند دهه‌ی آینده منسوخ شوند.

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

روکش‌ دندان پس از درمان ریشه

 

روکش‌های سرامیکی از جمله روکش‌هایی هستند که اکنون بسیاری از دندانپزشک‌ها از آنها استفاده می‌کنند و در آینده نیز تمامی روکش‌ها از این ماده ساخته خواهند شد. روکش‌های ایمکس (Emax) و زیرکونیا نیز از جمله روکش‌های معروف هستند. هر دو نوع روکش محکم و سفید رنگ هستند. این دو نوع روکش مزایا و معایبی دارند، اما نتایج آنها تا میزان زیادی به دندانپزشکی بستگی دارد که آن را برای شما قرار می‌دهد. ایمکس به طور میانگین از نظر ظاهری زیباتر اما ضعیف‌تر است.