میکروسرجری چیست؟

مانند هر فرایند دندانپزشکی یا پزشکی دیگری، گاهی اوقات ممکن است به دلایل مختلف، دندان پس از درمان اولیه‌ی ‌ریشه بهبود نیابد. در چنین شرایطی اندودنتیست راهکارهای مختلفی پیشنهاد می‌دهد که یکی از آنها درمان ریشه با میکروسکوپ دندانپزشکی خواهد بود. اندودانتیک میکروسرجری یکی از فرایندهای جراحی است که زیر میکروسکوپ انجام می‌شود.

چه زمانی برای درمان ریشه از میکروسکوپ استفاده می‌شود؟

چندین وضعیت هستند که در آنها درمان ریشه‌ی معمول به دلایل مختلف موفق واقع نمی‌شوند، جراحی اندودانتیک می‌تواند به حفظ دندان کمک کند:

• ممکن است جراحی برای تشخیص گسترده مورد استفاده قرار گیرد. در برخی بیماران علائم و نشانه‌های بیماری مجددا بازمی‌گردند اما هیچ مشکل مشهودی در رادیوگرافی با اشعه‌ی ایکس آنها مشاهده نمی‌شود. این موارد می‌تواند حاکی از یک ترک ریز یا شکستگی در ساختار دندان باشد که طی درمان غیر جراحی قابل شناسایی نیست. در چنین مواردی، میکروسرجری به اندودنتیست این فرصت را می‌دهد تا بدون تکیه بر تصاویر رادیوگرافی با اشعه‌ی ایکس، ساختار دندان را به دقت مورد بررسی قرار دهد، مشکل را بیابد و درمان مورد نیاز را ارائه نماید.

 

• در برخی موارد، رسوب و ته‌نشین شدن کلسیم باعث می‌شوند کانال بسیار باریک شود و اجازه ندهد ابزارهایی که در درمان غیر جراحی ریشه‌ی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند برای پاکسازی و شکل‌دهی به انتهای ریشه‌ی دندان برسند. در این صورت، زمانی که فرایند “آهکی شدن” (calcification) رخ می‌دهد، دندان به درمان ریشه با میکروسکوپ دندانپزشکی نیاز دارد تا به طور کامل پاکسازی و پر شود.
• در برخی موارد، پس از درمان یا درمان مجدد ریشه ممکن است دندان بهبود نیابد. ممکن است علائم و نشانه‌ها تداوم داشته باشند، یا بعدا مجددا بازگردند- احتمالا چند ماه یا حتی چند سال پس از درمان اصلی. در این موارد، درمان ریشه با میکروسکوپ دندانپزشکی هنوز هم می‌تواند یکی از گزینه‌های موجود برای حفظ دندان باقی‌مانده باشد.
• در صورت گسترش بیماری دندان به سطح ریشه‌ی دندان یا در صورت گسترش عفونت به استخوان اطراف، ممکن است درمان این مناطق به درمان ریشه با میکروسکوپ دندانپزشکی نیاز داشته باشد.

معمول‌ترین نوع جراحی، اندودانتیک اپیکواکتومی یا “قطع نوک ریشه” است. زمانی که پس از درمان یا درمان مجدد ریشه عفونت یا التهاب دندان به بافت استخوانی اطراف نوک ریشه‌ی دندان سرایت کند، ممکن است نیاز باشد اپیکواکتومی انجام شود.

 

چرا دندانپزشک عمومی بیمار را به متخصص اندودنتیست ارجاع می‌دهد؟

 

متخصص اندودنتیست دندانپزشکی است که متخصص حفظ دندان و ریشه دندان است. اندودنتیست پس از اتمام تحصیل در رشته‌ی دندانپزشکی عمومی، سه یا چند سال در زمینه‌ی اندودانتیکس پیشرفته تحصیل می‌کند. در نتیجه‌ی آموزش‌های تخصصی، اندودنتیست در پی بردن به علت درد صورت و دهان، درمان آسیب‌های تروماتیک به دندان، تشخیص دندان ترک خورده و انجام فرایندهایی برای حفظ دندان مهارت پیدا خواهد کرد.

اندودنتیست‌ها علاوه بر فرایندهای معمول، در فرایندهای پیچیده‌ی درمان اندودانتیکس، از جمله درمان ریشه، درمان مجدد ریشه و درمان ریشه با میکروسکوپ دندانپزشکی نیز تخصص دارند. بنابراین دندانپزشک عمومی در صورت نیاز بیمار را به اندودنتیست ارجاع می‌دهد تا با استفاده از فن‌آوری‌های پیشرفته در این زمینه مشکل بیمار را برطرف نماید. از این رو روند بهبودی با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت.

 

طی فرایند میکروسرجری چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟

 

ابتدا یکی از انواع مواد بی حسی موضعی در منطقه‌ی دندان بیمار تزریق می‌شود و پس از حصول اطمینان از بی حس شدن کامل دندان، درمان آغاز خواهد شد. با کمک میکروسکوپ دندانپزشکی از طریق یک منفذ در بافت لثه‌ی نزدیک منطقه‌ی مورد نظر، استخوان اصلی مشخص می‌شود و بافت ملتهب و عفونی برداشته می‌شود. انتهای ریشه نیز برداشته می‌شود. ممکن است دندان اندکی پر شود تا انتهای کانال ریشه بسته شود و از جذب عفونت بیشتر پیشگیری نماید، این فرایند تحت عنوان “رتروفیلینگ” شناخته می‌شود. پس از آن چند بخیه به لثه زده می‌شود تا به بهبود کامل بافت کمک نماید. طی چند ماه بعد، بافت استخوان موجود به تدریج مجددا رشد خواهد کرد تا جایگزین بافت عفونی جایگزین شود. اکثر بیماران می‌توانند ظرف یک روز پس از جراحی به زندگی روزمره‌ی خود بازگردند.

در برخی موارد، تنها جایگزین برای جراحی اندودانتیک برداشتن (یا کشیدن) دندان است. پس از این فرایند، باید یک جایگزین مصنوعی- ایمپلنت، بریج یا دنچر- جای دندان را بگیرد تا عملکرد دندان را داشته باشد و مانع حرکت و جابجایی دندان‌های اطراف شود. این گزینه‌های جایگزین معمولا مستلزم جراحی یا فرایندی روی دندان‌های سالم مجاور می‌باشند، به این معنا که، جراحی اندودانتیکس نه تنها صرفه جویی در هزینه است، بلکه طبیعی‌ترین درمان برای حفظ سلامت دهان و دندان است.

آیا درمان ریشه با میکروسکوپ دندانپزشکی درد دارد؟

اندودنتیست به بیمار اطمینان خواهد داد که با استفاده از بی حسی موضعی این فرایند هیچ درد و ناراحتی نخواهد داشت. در اکثر بیماران، بی حسی پس از ۲ تا ۳ ساعت از بین خواهد رفت. کاملا طبیعی است که تا چند روز پس از فرایند جراحی در منطقه‌ی جراحی حس سوزش وجود داشته باشد، یا تا زمانی که محل برش بهبود یابد اندکی تورم وجود داشته باشد. پیش از جراحی همه‌ی موارد پیش رو و اتفاقاتی که پس از جراحی رخ خواهند داد با بیمار در میان گذاشته خواهند شد. دستورالعمل‌های لازم برای پس از جراحی نیز به بیمار آموزش داده خواهند شد.

 آیا زنان باردار می‌توانند برای کشیدن دندان اقدام نمایند؟

از نظر دندانپزشک کشیدن دندان آخرین راهکار محسوب می‌شود، زیرا وی همواره در تلاش است تا حد ممکن دندان را حفظ نماید. اما اگر دندان در اثر پوسیدگی یا حادثه به حدی آسیب دیده باشد که قابل احیا و اصلاح نباشد و سلامت دهان و دندان را به خطر بیاندازد، چاره‌ای جز کشیدن آن باقی نخواهد ماند.

هر زمان طی دوره‌ی بارداری می‌توان برای کشیدن دندان اقدام نمود، اما ممکن است دندانپزشک سه ماهه‌ی دوم بارداری را زمان مناسب‌تری تشخیص دهد. زیرا در سه ماهه‌ی نخست که جنین در حال تشکیل است، گرفتن عکس رادیولوژی با اشعه‌ی ایکس خطرناک است و از سوی دیگر طی سه ماهه‌ی سوم، خوابیدن به پشت برای مدت زمان طولانی برای زنان باردار دشوار است، بنابراین سه ماهه‌ی دوم مناسب‌ترین زمان است.

 

آیا درمان ریشه (عصب کشی) روی بارداری تاثیر دارد؟

نفوذ پوسیدگی به درون دندان و رگهای عصبی می‌تواند شدیدا دردناک باشد. با استفاده از درمان ریشه می‌توان درد را متوقف ساخت. در این درمان بافت عفونی تخلیه‌ می‌شود و دندان با استفاده از تاج و روکشی که طبیعی به نظر می‌رسد احیاء می‌شود. از این رو نیازی به کشیدن دندان نخواهد بود.

 

 

چنانچه خانم باردار با مورد اورژانسی دندانپزشکی مواجه شود، در هر مرحله‌ای از دوران بارداری می‌تواند برای درمان ریشه اقدام نماید و نباید در انجام آن تعلل کند. با این حال، از آنجا که نیاز به گرفتن عکس رادیولوژی با اشعه‌ی ایکس می‌باشد، زمان ایده‌آل برای جراحی ریشه‌ی دندان سه ماهه‌ی دوم است.

آیا زنان باردار می‌توانند برای سفید کردن دندان‌ها اقدام نمایند؟

 

 

سفید کردن دندان‌ها می‌تواند در دوران بارداری انجام شود، اما ممکن است دندانپزشک به شما پیشنهاد دهد برای انجام درمان‌های دندانپزشکی غیراورژانسی تا پس از تولد فرزند خود صبر کنید.

مطلوب این است که از سفید کردن دندان‌ها و انجام دیگر درمان‌های مربوط به زیبایی، بویژه طی سه ماهه‌ی سوم اجتناب شود، زیرا ممکن است خوابیدن به پشت طی مدت زمان لازم برای استعمال ژل سفیدکننده، برای خانم باردار ناراحت‌کننده باشد.

در صورتی که از کیت سفیدکننده‌ی دندان در منزل استفاده می‌نمایید، باید اطمینان حاصل نمایید که غلظت هیدروژن پراکسید (hydrogen peroxide) بیشتر از ۶ درصد نباشد، زیرا غلظت بالاتر آن می‌تواند آسیب‌های موقتی به بافت وارد آورد، مگر آنکه توسط فرد متخصص بکار برده شود.

آیا زنان باردار می‌توانند تحت درمان‌های ارتودنسی قرار گیرند؟

اگر پیش از دوران بارداری تحت درمان‌ ارتودنسی قرار داشته‌اید، نباید به دلیل بارداری آن را متوقف سازید. حتی می‌توانید طی بارداری از بریس‌های جدید استفاده نمایید، گرچه ممکن است دندانپزشک یا ارتودنتیست به شما پیشنهاد دهد تا پس از تولد فرزند خود صبر کنید، زیرا گاهی اوقات طی فرایند درمان مشکلاتی بروز می‌یابد.

 

 

نصب بریس‌ها نیازمند گرفتن عکس رادیولوژی با اشعه‌ی ایکس است، که البته دندانپزشک از انجام آن طی سه ماهه‌ی نخست بارداری خودداری خواهد کرد. اگر با افزایش وزن طی دوران بارداری شکل صورت و دهان شما تغییر کند، بایستی بریس‌ها نیز متناسب دندان‌های شما تنظیم شوند یا به قالب‌گیری جدید از دندان‌ها نیاز خواهد بود تا یک دست بریس جدید ساخته شود. این تغییرات می‌تواند هزینه‌ی کلی درمان را بالا ببرد.

برخی زنان طی دوران بارداری ورم لثه‌ها و دیگر بافت‌های صورت را تجربه می‌کنند، که گاهی اوقات می‌تواند منجر به ایجاد سوزش در محل سیم‌های بریس و براکت‌ها شود. دندانپزشک یا ارتودنتیست می‌تواند از ژل‌های بی‌خطری استفاده نماید که در بی‌حس نمودن محل درد موثر خواهند بود. در صورتی که مشکل ارتودنسی شما جزئی است می‌توانید ترجیحا از الاینرهای پلاستیکی متحرک استفاده کنید.

زنان باردار چگونه می‌توانند از درمان‌های دندانپزشکی اجتناب نمایند؟

رعایت پیوسته‌ی بهداشت دهان و دندان پیش از بارداری، احتمال نیاز به درمان‌های دندانپزشکی طی دوران بارداری را کاهش خواهد داد. زنان باردار علاوه بر مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور منظم، باید از عادات ناسالم نیز پرهیز کنند و به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نمایند.

بعلاوه باید از مسواک زدن درست پس از تهوع صبحگاهی اجتناب کنند، زیرا این کار می‌تواند به سطح مینای دندان آسیب برساند. به جای آن، می‌توانند دهان را با آب بشویند و ۳۰ دقیقه پس از مسواک بزنند.

توصیفی که افراد مختلف از درمان ریشه دندان ارائه می‌دهند باعث می‌شود که اکثر بیماران از این شیوه درمانی دندانپزشکی بترسند و چندان به انجام آن تمایل نشان ندهند. اگر یک دندان آسیب دیده باشد، یا حفره شدید، آبسه دندان یا تروما را تجربه کرده باشد، کار شما از درمان یک دندانپزشک عمومی خارج شده و باید به یک متخصص ریشه دندان یا اندودنتیست مراجعه کنید. در حالی که استفاده از این شیوه باعث می‌شود که بسیاری از مشکلات بیماران حل شود، اغلب آنها زمانی که اطلاعاتی در مورد درد یا هزینه دریافت می‌کنند، از انجام درمان ریشه دندان پشیمان شده و می‌ترسند.

 شاید اگر افراد جامعه از کلیات درمان ریشه دندان نحوه انجام آن و همچنین هزینه‌های آن اطلاعات کافی داشته باشند، موردی برای ترس وجود نداشته باشد و با خیال راحت‌تری درمان خود را به اندودنتیست ها واگذار کنند.

 درمان ریشه دندان یک روش ساده است

 برای بسیاری از مردم ترس از ناشناخته‌ها باعث اضطراب می‌شود؛ اگر شما یکی از آنها هستید، اطلاع از آنچه که اتفاق می‌افتد می‌تواند ترس شما را از بین ببرد و شما را آرام کند. در جریان درمان ریشه دندان، بیمار تحت داروهای بی حسی موضعی قرار می‌گیرد و یک سد لاستیکی در درون دندان قرار می‌گیرند تا از این طریق دندان‌های شما از عفونت محافظت شده و تنها دندان مورد نظر تحت درمان قرار گیرد. در گام بعدی اندودنتیست با استفاده از یک مته کوچک، تاج دندان را سوراخ کرده و از این طریق به پالپ دندان دسترسی دارد.

 پس از دریافت بی حس کننده، طبیعتاً بیمار هیچ  احساسی نخواهد داشت و درمان ریشه دندان با یک مکش کوچک ادامه می‌یابد. در جریان این شیوه، مایعات و باکتری‌های باقی مانده در داخل ریشه دندان تخلیه شده و به مانند جاروبرقی به گردآوری مواد آلوده می‌پردازند. پس از از بین بردن عفونت دندان، دندانپزشک قسمت داخلی دندان شما را با یک ماده به اسم گوتاپرکا پر می‌کند تا از این طریق دندان شما را تقویت کرده و از وارد شدن باکتری جلوگیری کند. بخش نهایی درمان ریشه دندان شامل قرار گیری تاج دندان است عمل‌ترمیم دندان را به پایان می‌رساند.

کلیات درمان ریشه دندان به این موارد خلاصه می‌شود و اگر سؤال بیشتری دارید، مطمئن باشید که اندودنتیست شما به همه آنها جواب خواهد داد.

 درمان ریشه دندان درد ندارد

 یکی از مهم‌ترین اشتباهات و خطاهایی که در مورد درمان ریشه دندان وجود دارد این است که ممکن است درد آور باشد. این در حالی است که اکثر بیماران مبتلا به عفونت ریشه دندان معتقدند که درد قبل از این عمل بیش از ۶ برابرترمیم دندان است و بهتر است که خود را به اندودنتیست بسپارید. یکی از مراحل اصلی این شیوه درمانی، شامل استفاده از بی حس کننده موضعی است که از لحاظ فیزیکی مانع از احساس درد و ناراحتی در فرد می‌شود.

 البته نمی‌توان منکر این موضوع شد که زمانی که اثر بی حس کننده از بین می‌رود، احتمالاً حساسیت و دردهای جزئی به وجود خواهد آمد که در عرضه چند هفته از بین می‌رود. حتی اگر این موضوع نیز برای شما آزاردهنده باشد، بهتر است به سراغ راهکارهای جانبی برای کاهش درد آن بروید.

دندان پزشک شما با شما همراهی خواهد کرد

 معمولاً ترس و اضطراب منطقی نیست و حتی برخی از افراد، زمانی که اطلاعات و حقایقی در مورد درمان ریشه دندان دریافت می‌کنند، برای آنها در زمینه‌ی ریختن ترس کافی نبوده و ترس آنها پایدار است. به یاد داشته باشید که اندودنتیست ها قبل از اینکه یک دندانپزشک باشند، با روانشناسی آشنایی دارند و می‌تواند در کنترل ترس و اضطراب شما مؤثر باشد. در ابتدا شما نیز با آنها صادق باشید و تمام مواردی که وجود دارد با آنها در میان بگذارید. اگر دندان پزشک شما بداند که شما در مورد درمان ریشه دندان نگران هستید، مطمئن باشید که مراحل درمانی را با آرامش و دقت زیادی ادامه خواهد داد.

 درمان ریشه دندان گران نیست

 یکی از مواردی که مزید بر علت شده و باعث می‌شود که افراد نسبت به درمان ریشه دندان ترس بیشتری داشته باشند این است که فکر می‌کنند هزینه‌ی آن بسیار زیاد است؛ اما توجه داشته باشید که استفاده از این شیوه درمانی هزینه زیادی ندارد.

 تصور می‌شود که درمان ریشه دندان نسبت به پر کردن آن گران‌تر باشد، زیرا این شیوه درمانی زمان بیشتری طول می‌کشد و مهارت بیشتری نیاز دارند. با این حال برخی از روش‌های دیگر مانند کشیدن دندان و جایگزین آن آنچنان نیز گران نیستند. به طور متوسط استفاده از درمان ریشه دندان در ایالات متحده حدود ۳۰۰ دلار هزینه دارد. البته در مورد هزینه‌های درمانی نیز گزینه‌های وجود دارد که بیمار می‌تواند به آنها پناه آورده و از این طریق در هزینه‌های کلی خود صرفه جویی کند.

درمان ریشه دندان بسیار مؤثر است

بسیاری از افراد نسبت به شیوه درمانی درمان ریشه دندان با همان طرز فکر گذشته رفتار می‌کنند و نسبت به آن نگرانی‌هایی دارند. این در حالی است که در دندانپزشکی مدرن در طی ۵۰ سال گذشته راه زیادی را پیش رفته است. امروزه، درمان ریشه دندان به شکلی انجام می‌شود که میزان موفقیت آن در نجات دندان حدود ۹۰ درصد برآورد می‌شود.

 اگر یک دندانپزشک یا اندودنتیست به شما می‌گوید که درمان ریشه دندان نیاز دارید، یک نفس عمیق بکشید و به یاد داشته باشید که نیازی به ترس از آن وجود ندارد. این روش نسبتاً بدون درد است، هزینه چندانی بر روی دست شما خواهد گذاشت، میزان موفقیت آن بالاست و شما را از درد و رنج دندان‌های عفونی نجات می‌دهد.

کنده شدن دندان دائمی یکی از فوریت‌های درمان دندانپزشکی است. در صورتی که دندان به طور کامل از جای خود کنده ‌شود پیش از هر چیز باید ببینیم دندان شیری بوده یا دائمی.

 

در صورت کنده شدن دندان چه کاری باید انجام دهیم؟

کنده شدن دندان شیری

دندان شیری نیازی به پیوند مجدد ندارد بنابراین لازم نیست آن را نجات دهید

 

 

کنده شدن دندان دائمی

• آرامش خود را حفظ کنید
• به دنبال دندان بگردید
• دندان را از ناحیه تاج (بخش سفید رنگ) بگیرید و مراقب باشید به ریشه دست نزنید
• در صورتی که دندان کثیف شده است آن را در حدود ۱۰ ثانیه در زیر آب سرد شیر بشویید و دندان را در جای خود قرار دهید. سعی کنید دندان را در حفره دندان نگه دارید.
• در صورتی که امکان قرار دادن دندان در حفره دندان وجود ندارد، آن را در یک لیوان شیر یا آب بریزید. در صورتی که میتوانید، دندان‌ را در دهان خود بین دندان آسیاب بزرگ و سطح داخلی گونه نگه دارید
• در صورتی که فرد سن کمی دارند و ممکن است دندان را قورت بدهد بهتر است دندان را در یک ظرف بگذارید.
• بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید.

 

برای کاشت مجدد دندان کنده شده چه اقداماتی انجام میشود؟

اقداماتی که در مورد دندان کنده شده صورت میگیرد، در دندان دائمی در حال رشد (نابالغ) در کودکان اندکی با دندان دائمی بالغ که رشد آن به اتمام رسیده است تفاوت دارد. علت این است که میخواهیم به دندان در حال رشد فرصت بدهیم خود را بازسازی کرده و فرایند رشد را به اتمام برساند.

 

 

1. دندان کنده شده بالغ (فرایند رشد آن به اتمام رسیده است)

 

الف- در صورت کاشت مجدد توسط خود بیمار بلافاصله پس از کنده شدن آن

• درمان دندانپزشکی
  • دندان جای خود قرار داده می‌شود
  • با اسپری آب، محلول آب نمک یا کلرهگزیدین ناحیه تمیز می‌شود
  • در صورتی ‌که لثه پاره شده است، بخیه می‌شود
  • موقعیت دندان باز کاشته شده از نظر بالینی و با عکس پرتوی ایکس بررسی می‌شود
  • به مدت دو هفته یک آتل یا اسپلینت انعطاف ‌پذیر استفاده می‌شود
  • داروهای آنتی ‌بیوتیک سیستمی ممکن است تجویز ‌شود. تتراسایکلین اولین گزینه انتخابی است. پیش از تشخیص تتراسایکلین در کودکان باید احتمال تغییر رنگ دندان‌های دائمی در حال رشد در نظر گرفته شود. به همین منظور در بیشتر کشورها برای افراد زیر ۱۲ سال تتراسایکلین استفاده نمی‌شود. در بیماران کم سن پنی سیلین فنوکسی متیل یا آموکسی سیلین (دوز آن بستگی به سن بیمار و وزن او دارد) تجویز می‌شود.
  • در صورتی که دندان کنده شده در تماس با خاک قرار گرفته است و در صورتی که وضعیت واکسن کزاز در بیمار مشخص نیست، بیمار باید برای دوز یادآور واکسن کزاز به پزشک عمومی مراجعه کند.
  • پس از بازکاشت دندان و پیش از برداشتن اسپلینت، عصب ‌کشی انجام می‌شود.

• اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
  • از انجام فعالیت‌های ورزشی تماسی خودداری کنید
  • تا دو هفته غذاهای نرم مصرف کنید
  • هر بار پس از غذا خوردن دندان‌های خود را با مسواک نرم تمیز کنید
  • از دهانشویه حاوی کلرهگزیدین دو مرتبه در روز (به مدت یک هفته) استفاده کنید

 

 

• پیگیری درمان
  • ۷ تا ۱۰ روز پس از کاشت دندان برای عصب ‌کشی مراجعه کنید. هیدروکسید کلسیم به عنوان یک داروی داخل دندانی به مدت یک ماه پس از عصب‌ کشی در داخل دندان می‌ماند. به جای آن می‌توان می‌توان از آنتی‌ بیوتیک – کورتیکو استروئید بلافاصله و یا اندکی پس از باز کاشت دندان استفاده کرد که حداقل به مدت دو هفته باید بماند
  • پس از دو هفته اسپلینت برداشته شده و از دندان عکس گرفته می‌شود
  • پس از چهار هفته، سه ماه، شش ماه، یک سال و پس از آن هشت سال دندان معاینه شده و از آن عکس گرفته می‌شود

ب- درمان در صورت کاشت مجدد دندان پیش از یک ساعت

درمان دندانپزشکی

در صورتی که دندان کمتر از یک ساعت در خارج از دهان مانده باشد و در این مدت در شیر یا مایع مناسب دیگری نگهداری شده باشد و یا به مدت کمتر از یک ساعت به صورت خشک نگهداری شده باشد، احتمال نجات آن نسبتا خوب است. مراحل درمان آن به صورت زیر می باشد:

• سطح دندان‌ و فورامن نوک ریشه با محلول آب نمک تمیز میشود و دندان در محلول آب نمک غوطه ‌ور می‌شود تا به این ترتیب آلودگی‌های نشسته در سطح آن تمیز شده و سلول‌های مرده از سطح ریشه جدا شود
• با بی‌ حسی موضعی بافت‌ها بی ‌حس می‌شوند
• حفره دندان با محلول آب نمک شست ‌و شو داده می‌شود
• حفره دندان بررسی می‌شود. در صورتی که شکستگی در دیواره حفره مشاهده شود با ابزار مناسبی تغییر موقعیت داده می‌شود
• دندان با فشار ملایم در جای خود قرار می‌گیرد. نباید برای باز کاشت دندان نیروی زیادی وارد شود
• در صورتی که لثه پاره شده باشد با بخیه بسته می‌شود
• موقعیت دندان پیوند خورده به صورت بالینی و برعکس پرتوی ایکس بررسی می‌شود
• یک اسپلینت انعطاف‌ پذیر به مدت دو هفته در این محل قرار داده می‌شود
• آنتی بیوتیک تجویز می‌شود . برای تجویز آنتی‌ بیوتیک ملاحظات گفته شده باید مد نظر قرار بگیرد.
• در صورتی که دندان در تماس با خاک قرارگرفته است و در صورتی که پوشش واکسن کزاز مشخص نیست، باید برای تزریق دوز یادآور کزاز به پزشک مراجعه کنید
• ۷ تا ۱۰ روز پس از باز کاشت دندان و پیش از درآوردن اسپلینت، درمان ریشه انجام میشود

 

• اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
  • تا دو هفته غذاهای نرم مصرف کنید
  • هر بار پس از غذا خوردن دندان‌های خود را با مسواک نرم تمیز کنید
  • از دهانشویه حاوی کلرهگزیدین دو مرتبه در روز (به مدت یک هفته) استفاده کنید

• پیگیری درمان
  • ۷ تا ۱۰ روز پس از کاشت دندان برای درمان ریشه مراجعه کنید. هیدروکسید کلسیم به عنوان یک داروی داخل دندانی به مدت یک ماه پس از عصب‌ کشی در داخل دندان می‌ماند. به جای آن می‌توان می‌توان از آنتی ‌بیوتیک – کورتیکو استروئید بلافاصله و یا اندکی پس از باز کاشت دندان استفاده کرد که حداقل به مدت دو هفته باید بماند
  • پس از دو هفته اسپلینت برداشته شده و عکس گرفته می‌شود
  • پس از چهار هفته، سه ماه، شش ماه، یک سال و پس از آن هشت سال دندان معاینه شده و از آن عکس گرفته می‌شود

پ- درمان کاشت مجدد دندان پس از یک ساعت

در صورتی که دندان بیش از یک ساعت خارج از دهان درد یا به دلایل دیگر، احتمالاً سلول‌ها زنده نمانده ‌اند مراحل درمان به صورت زیر است:

درمان دندانپزشکی

تأخیر در باز کاشت دندان به معنی ضعیف بودن احتمال موفقیت درمان و نجات دندان است. رباط پریودنتال ممکن است دچار نکروز شده و دیگر نتواند التیام پیدا کند. در بازکاشت تأخیری هدف بازگرداندن دندان برای زیبایی، عملکرد و حفظ استخوان آلوئولار است. نتایج نهایی ممکن است آنکیلوز (جوش خوردن دندان و استخوان ) و حل شدن ریشه باشد.

• بافت‌های نرم مرده متصل به دندان، با گاز جدا می‌شوند
• درمان عصب ‌کشی ممکن است پیش از باز کاشت دندان و یا پس از آن انجام شود
• با استفاده از بی ‌حسی موضعی، ناحیه تحت درمان بی ‌حس می‌شود
• حفره دندان با محلول آب نمک شست‌ و شو داده می‌شود
• حفره آلوئولار معاینه می‌شود. در صورتی که شکستگی در دیواره حفره وجود داشته باشد با ابزار مناسبی تغییر موقعیت داده می‌شود
• دندان با ملایمت و فشار انگشت، در حفره دندان کاشته می‌شود
• در صورتی که لثه پاره شده باشد بخیه می‌شود
• موقعیت دندان کاشته شده به صورت بالینی و با کمک عکس پرتوی ایکس بررسی می‌شود
• با استفاده از اسپلینت انعطاف ‌پذیری به مدت چهار هفته دندان در جای خود ثابت می‌شود
• آنتی‌ بیوتیک تجویز می‌شود
• در صورتی که دندان کنده شده در تماس با خاک قرار گرفته باشد یا در صورتی که ایمنی در مقابل کزاز مشخص نیست باید برای تزریق دوز یادآور کزاز به پزشک مراجعه کنید

برای کُند کردن جایگزینی استخوانی دندان، پیش از باز کاشت دندان درمان سطح ریشه با فلوراید توصیه می‌شود (محلول فلوراید سدیم دو درصد به مدت ۲۰ دقیقه) .

• اقداماتی که بیمار باید انجام دهد
  • از انجام فعالیت‌های ورزشی تماسی خودداری کنید
  • تا دو هفته غذاهای نرم مصرف کنید
  • هر بار پس از غذا خوردن دندان‌های خود را با مسواک نرم تمیز کنید
  • از دهانشویه حاوی کلرهگزیدین دو مرتبه در روز (به مدت یک هفته) استفاده کنید

• پیگیری درمان
  • ۷ تا ۱۰ روز پس از کاشت دندان برای عصب‌ کشی مراجعه کنید. هیدروکسید کلسیم به عنوان یک داروی داخل دندانی به مدت یک ماه پس از عصب‌ کشی در داخل دندان می‌ماند. به جای آن می‌توان می‌توان از آنتی‌ بیوتیک – کورتیکو استروئید بلافاصله و یا اندکی پس از باز کاشت دندان استفاده کرد که حداقل به مدت دو هفته باید بماند
  • پس از چهار هفته اسپلینت برداشته شده و از دندان عکس گرفته می‌شود
  • پس از چهار هفته، سه ماه، شش ماه، یک سال و پس از آن هشت سال دندان معاینه شده و از آن عکس گرفته می‌شود

در صورت بازکاشت تأخیری دندان، آنکیلوز وضعیتی اجتناب ‌ناپذیر است. در کودکان و نوجوانان آنکیلوز غالباً همراه با کوتاه‌تر شدن دندان در مقایسه با دندان‌های دیگر خواهد بود. مراقبت و پیگیری‌های بعدی برای اطمینان از مطلوب بودن نتایج درمان لازم است. در صورتی که دندان به علت آنکیلوز کوتاه‌تر شود (بیش از یک میلی‌متر) ممکن است به قطع تاج (Decoronation  ) نیاز باشد.

 

• دندان کنده شده نابالغ

 

الف- در صورت کاشت مجدد توسط خود بیمار بلافاصله پس از کنده شدن آن

مراحل درمان بازکاشت دندان کنده شده نابالغ در صورتی که بیمار بلافاصله دندان را در حفره دندانی کاشته باشد، در مورد دندان نابالغ مشابه دندان بالغ است که پیشتر گفته شد با این تفاوت که هدف از بازکاشت دندان نابالغ در حال رشد در کودکان این است که فرصت رگ زایی مجدد در پالپ دندان فراهم شود. در صورتی که رگ زایی مجدد در دندان  اتفاق نیفتد، عصب کشی توصیه میشود.

ب- درمان در صورت کاشت مجدد دندان پیش از یک ساعت

درمان دندانپزشکی در صورت کاشت مجدد دندان پیش از یک ساعت در دندان بالغ و نابالغ شبیه به هم است با چند تفاوت زیر:

مشخص شده است که استفاده از آنتی بیوتیک موضعی احتمال رگ زایی مجدد پالپ دندان در حال رشد را افزایش میدهد و در صورتی که در دسترس باشد (ماینوسایکلین یا داکسی سایکلین ۱ میلی گرم در ۲۰ میلی لیتر محلول آب نمک به مدت ۵ دقیقه غوطه وری) مورد استفاده قرار میگیرد.

هدف از بازکاشت دندان در حال رشد کنده شده در کودکان، این است که امکان رگ زایی در فضای پالپ دندان فراهم شود. خطر حل شدن ریشه در اثر عفونت باید در مقابل احتمال رگ زایی مجدد سنجیده شود. بازجذب و حل شدن ریشه در کودکان با سرعت بالایی اتفاق می افتد. اگر رگ زایی اتفاق نیفتد ممکن است عصب کشی توصیه شود.

پیگیری درمان

برای دندانهای نابالغ، درمان ریشه نباید انجام شود مگر این که شواهد نکروز پالپ در عکس یا در معاینه بالینی مشاهده شود.

 

 

پ- درمان کاشت مجدد دندان پس از یک ساعت

تأخیر در باز کاشت دندان به معنی ضعیف بودن احتمال موفقیت درمان و نجات دندان است. رباط پریودنتال ممکن است دچار نکروز شده و دیگر نتواند التیام پیدا کند. در بازکاشت تأخیری هدف بازگرداندن دندان برای زیبایی، عملکرد و حفظ استخوان آلوئولار است. نتایج نهایی ممکن است آنکیلوز (جوش خوردن دندان و استخوان ) و حل شدن ریشه باشد.

تمام مراحل درمان درمان کاشت مجدد دندان پس از یک ساعت در مورد دندانهای نابالغ مشابه بالغ است فقط باید در نظر داشته باشید برای دندانهای نابالغ، درمان ریشه نباید انجام شود مگر این که شواهد نکروز پالپ در عکس یا در معاینه بالینی مشاهده شود.