خمیر دندان زایلیتول نوعی خمیر دندان است که حاوی زایلیتول است، الکل قندی که از درختان توس و دیگر انواع درختان و گیاهان دارای چوب سخت تهیه می شود. اعتقاد بر این است که زایلیتول سلامت دندان ها را بهبود می بخشد؛ طعم شیرینی دارد، اما برخلاف شکر، در دهان به اسیدهایی تبدیل نمی شود که می توانند باعث پوسیدگی دندان شوند.

خمیر دندان زایلیتول که گفته می شود رشد استرپتوکوک موتانس Streptococcus mutans (باکتری که ارتباط نزدیکی با پوسیدگی دندان دارد) را کند می کند، اغلب تحت عنوان یک راهکار طبیعی برای پیشگیری از بروز پوسیدگی دندان معرفی می شود.

زایلیتول همچنین به عنوان یک ماده در محصولات مراقبت از دندان مانند آدامس، قرص های زیر زبانی، قرص ها و قرص های نعناع خوشبو کننده دهان استفاده می شود.

تحقیق در مورد خمیر دندان زایلیتول: آیا این ماده کار می کند؟

گرچه تحقیقات روی خمیر دندان زایلیتول نتایج متفاوتی به همراه داشته اند، شواهدی وجود دارند مبنی بر اینکه مسواک زدن با خمیر دندان زایلیتول ممکن است فواید خاصی برای سلامت دندان داشته باشد:

مزایای خمیر دندان زایلیتول

به عنوان مثال، در گزارشی در سال 2015 از پایگاه داده های مرورهای سیستماتیک کاکرین، دانشمندان 10 مطالعه قبلی منتشر شده (با مجموع 5903 شرکت کننده) در مورد استفاده از زایلیتول برای جلوگیری از حفره های دندانی را اندازه گیری کردند. نویسندگان گزارش در بررسی خود دریافتند که بیشتر از دو و نیم تا سه سال استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید حاوی زایلیتول 10 درصد در مقایسه با خمیر دندان هایی که فقط حاوی فلوراید هستند، 13 درصد حفره ها را کاهش می دهند. با این حال، نویسندگان مطالعه خاطرنشان کردند که شواهد با کیفیت پایین در نظر گرفته می شوند و آزمایش های بالینی بزرگ و به خوبی طراحی شده را توصیه می کنند.

یک مطالعه در سال 2014 از مجله دندانپزشکی برای کودکان، اثربخشی خمیر دندان زایلیتول در پیشگیری از پوسیدگی در دوران کودکی و کاهش استرپتوکوک موتانس را ارزیابی کرد. برای این مطالعه، 196 کودک چهار تا پنج ساله دندان های خود را یا با خمیر دندان حاوی زایلیتول 31 درصد یا خمیر دندان استاندارد فلورایده مسواک زدند. بعد از شش ماه، خمیر دندان زایلیتول مؤثرتر از خمیر دندان استاندارد فلورایده یافت نشد.

تحقیقات دیگر خمیر دندان زایلیتول را در کاهش رشد باکتری های دهان مؤثر تشخیص نداده اند. به عنوان مثال، یک مطالعه آزمایشگاهی که در سال 2015 در آرشیو اروپایی دندانپزشکی کودکان منتشر شد، اثرات انواع مختلف خمیر دندان را روی رشد استرپتوکوک موتانس و لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس Lactobacillus acidophilus مقایسه کرد. محققان دریافتند که خمیر دندان زایلیتول به طور قابل توجهی از رشد استرپتوکوک موتانس یا لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس جلوگیری نمی کند.

عوارض جانبی خمیر دندان زایلیتول

سازمان غذا و داروی ایالات متحده استفاده بدون خطر از زایلیتول را به عنوان یک شیرین کننده غیر مغذی تأیید کرده است.

اثرات نامطلوبی که در مطالعات گزارش شده اند عبارتند از زخم های دهان، نفخ، گرفتگی عضلات، یبوست، گاز، مدفوع شل و اسهال است. خمیر دندان زایلیتول را نباید خورد یا بدون شستشو داخل دهان باقی گذاشت.

توجه به این نکته مهم است که خمیر دندان زایلیتول نباید به عنوان جایگزینی برای مراقبت های استاندارد در درمان بیماری های دندانی (مانند پریودنتیت) استفاده شود. اگر قصد امتحان کردن خمیر دندان زایلیتول را دارید، ایده خوبی است که ابتدا با دندانپزشک خود مشورت کنید.

زایلیتول برای سگ ها بسیار سمی است. اگر سگ شما خمیر دندان زایلیتول خورد، مهم است که بلافاصله سگ را نزد دامپزشک ببرید.

سخن پایانی

گرچه هنوز خیلی زود است که بگوییم خمیر دندان زایلیتول می تواند به طور قابل توجهی خطر پوسیدگی را کاهش دهد، ممکن است محصولات زایلیتول در کنار اقدامات استاندارد برای جلوگیری از پوسیدگی مفید باشد.

برای سلامت مطلوب دندان، انستیتوی ملی بهداشت توصیه می کند که دندان های خود را هر روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید، بین دندان های خود را هر روز با نخ دندان یا نوع دیگری از پاک کننده های بین دندانی تمیز کنید، مصرف غذاهای شیرین را محدود کنید، از مصرف دخانیات و سیگار کشیدن اجتناب کنید و به طور منظم به دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان مراجعه کنید.

همچنین شواهد اولیه ای وجود دارند که نشان می دهند چندین غذا ممکن است به محافظت در برابر پوسیدگی کمک کنند. به عنوان مثال، برخی تحقیقات نشان می دهند که چای سیاه و چای اولانگ هر کدام می توانند به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کنند. و در یک بررسی تحقیقاتی، دانشمندان خاطرنشان کردند که زغال اخته ممکن است با جلوگیری از چسبیدن باکتری ها به دندان ها به مبارزه با پوسیدگی دندان کمک کند.

پرسش های متداول

چگونه بفهمم خمیر دندان من زایلیتول دارد؟

بسیاری از برندهای خمیر دندان شروع به ذکر واضح زایلیتول در برچسب روی محصولات خود کرده اند، بخصوص آنهایی که ادعا می کنند فاقد فلوراید هستند. محصولات دیگر چندان واضح نیستند. زایلیتول ممکن است با نام های دیگری مانند شکر چوب wood sugar، شکر توس birch sugar، و عصاره پوست درخت غان birch bark extract باشد. برخی محصولات به سادگی “الکل شکر” sugar alcohol را زیر مواد غیر فعال خود فهرست می کنند.

آیا زایلیتول می تواند باعث ایجاد حفره های دندانی شود؟

بر خلاف سایر قندها، زایلیتول باعث پوسیدگی دندان نمی شود و نباید باعث ایجاد حفره شود. با این حال، مشخص نیست که آیا خمیر دندان زایلیتول برای جلوگیری از پوسیدگی مؤثرتر از خمیر دندان فلورایده استاندارد است یا خیر.