دندان ها تحت تأثیر ساختار مینا و عاج آنها طیف رنگ های مختلفی دارند. عوامل دیگر مانند نور خورشید در محیط، نوری که از بافت های لثه و اطراف دهان ساتع می شود، و نیز رنگ لب ها و لثه ها روی ظاهر دندان ها تأثیر می گذارند. از سوی دیگر رنگ دندان می تواند تحت تأثیر دیگر عوامل مختلف داخلی و خارجی تغییر کند. برای برخی افراد اصلاً مهم نیست چند وقت یک بار مسواک می زنند یا نخ دندان می کشند، اما دندان های آنها دیگر مانند روز اول سفید نخواهند شد. دندان هایی که به رنگ زرد، قهوه ای، خاکستری، یا حتی آبی در می آیند برای برخی افراد کاملاً طبیعی هستند و چیزی نیستند که موجب نگرانی آنها شوند. با این حال، گاهی اوقات همین دندان های خاکستری و آبی می توانند نشانه ی مشکلات دندانی باشند.
علل احتمالی تغییر رنگ دندان ها
رنگ طبیعی دندان ها
دندان ها به طور طبیعی در رنگ های مختلفی در دهان رشد می کنند. یکی از علل طبیعی و در عین حال نادر تغییر رنگ دندان ها می تواند شرایط ژنتیکی به نام اختلال دنتینوژنسیس dentinogenesis باشد که ساختار و ظاهر دندان ها را تحت تأثیر قرار می دهد. مینای دندان می تواند آبی- خاکستری یا زرد- قهوه ای ظاهر شود.
دندان های آبی یا خاکستری رنگ
قرار گرفتن زود هنگام در معرض آنتی بیوتیک ها
قرار گرفتن زود هنگام در معرض آنتی بیوتیک تتراسایکلین، مثلاً در دوران جنینی در شکم مادر، یا در سنین کودکی و زیر ۸ سال، می تواند موجب تغییر دائم رنگ دندان ها شود. تتراسایکلین نوعی آنتی بیوتیک است که برای مبارزه با عفونت های باکتریایی در بدن، مانند عفونت مجاری ادراری، آکنه و دیگر عفونت ها طراحی شده است، که ثابت شده است موجب تغییر رنگ دندان ها می شود. دندان هایی که تحت تأثیر قرار می گیرند ممکن است روی آنها لکه های آبی- خاکستری یا زرد- قهوه ای ایجاد شود که اغلب به صورت نوارهای افقی هستند. این لکه ها دائمی هستند و مسواک زدن معمولی موجب بهبود آنها نخواهد شد، اما دندانپزشکی زیبایی ممکن است بتواند برای آنها راهکاری ارائه دهد. خوشبختانه دانشمندان به علت خاکستری شدن دندان ها در این مورد پی بردند و امروزه پزشکان سعی می کنند این نوع دارو را برای زنان باردار و کودکان تجویز نکنند.
دندان های آبی یا خاکستری رنگ
ترمیم دندان ها
ترمیم هایی که روی دندان ها صورت می گیرند می توانند موجب خاکستری یا آبی شدن دندان ها شوند. روکش های آمالگام نقره ای رنگ، گلاس آینومر، آکریلیک، پرسلاین و فلزی ممکن است به واسطه ی رنگ متالیکی (فلزی) که از طریق مینای شفاف دندان ها یا سطح پرسلاین نشان می دهند، باعث شوند روی سطح دندان آبی- خاکستری به نظر برسد. در صورتی که رنگ آبی یا خاکستری دندان ها به خاطر پر شدگی نقره ای رنگ آن باشد، دندانپزشک می تواند دندان را مجدداً با آمالگام سفید پر کند.
دندان های آبی یا خاکستری رنگ
دندان از دست رفته
وقتی تنها یک یا چند دندان به رنگ آبی یا خاکستری در آیند، ممکن است علت آن مرگ دندان (از دست رفتن دندان) باشد. ممکن است دندان را عضو غیر زنده ی بدن تصور کنید، در حالی که در مرکز آن پالپ و اعصاب زنده وجود دارند. در صورتی که دندان در اثر آسیب یا عفونت صدمه ببیند، ممکن است پالپ و اعصاب درون آن از بین بروند و دندان به رنگ صورتی تیره، خاکستری یا سیاه درآید. در صورتی که تصور می کنید یک یا چند دندان شما از دست رفته اند، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. باکتری می تواند وارد فضای خالی در مرکز دندان از دست رفته شود و موجب آبسه ی آن شود. دندانی که به شدت پوسیده شده باشد، ممکن است نیاز باشد کشیده شود، اما اگر هنوز خیلی دیر نشده باشد، دندانپزشک می تواند با کمک درمان ریشه (عصب کشی) آن را نجات دهد.
دندان های آبی یا خاکستری رنگ
سفید کردن دندان خاکستری یا آبی
هر چند درمان های سفید کردن دندان اغلب روی دندان های زرد بیشتر جواب می دهند، اما می توانند ظاهر دندانی که به صورت طبیعی خاکستری یا آبی است را بهبود دهند. دندانپزشک می تواند نتایجی که در نهایت حاصل خواهند شد را برای شما توضیح دهد. سفید کردن دندان می تواند رنگ دندان از دست رفته را نیز بهبود بخشد. با این حال، دندان هایی که تحت تأثیر تتراسایکلین قرار گرفته اند به صورت غیر یکدست و نامرتب بلیچ (سفید) خواهند شد. برای این نوع دندان ها و نیز دندان هایی که رنگ آبی یا خاکستری آنها عمیق است، روکش های دندان و ونیرها نتایج بهتری خواهند داشت. رنگ دندان هر چه باشد، دو مرتبه در طول روز با خمیر دندان سفید کننده ی مناسبی مسواک بزنید که سفید کنندگی آن برای مینای دندان بی خطر باشد و برای مصرف روزانه مناسب باشد.
درمان ارتودنسی
زیبایی جزء لاینفک درمان ارتودنسی است و رنگ دندان ها یکی از جنبه های حائز اهمیت زیبایی است. این درمان شامل فرایندهای باندینگ، دی باندینگ و پاکسازی است که موجب تضعیف ساختار دندان می شود که باید در طول درمان با تقویت آن به کمک محصولات فلورایده از بروز آن جلوگیری کرد. سطح دندان از طریق اچ کردن، دی کلسیفیه شدن، ترک های ریز و خراش هایی که در طول فرایند پاکسازی ایجاد می شوند، تغییر رنگ پیدا می کند. از طرف دیگر، با مصرف برخی نوشیدنی ها و غذاها سطح اطراف براکت های ارتودنسی تغییر رنگ پیدا می کند.
با انتخاب روش صحیح برای باندینگ براکت ها به دندان ها و نیز عدم استفاده از مواد خوراکی که روی دندان ها لکه ایجاد می کنند و نیز مسواک زدن به طور منظم طی این دوره، می توان مانع تغییر رنگ دندان ها شد. آگاه شدن از وضعیت دندان ها، زمانی که سفید نیستند، بسیار ساده است. ممکن است کمتر بخندید و نگران باشید دیگران فکر کنند شما مراقب دندان هایتان نیستید. در صورتی که دندانپزشک طی معاینه سلامت دندان ها را تأیید کند، می تواند برای بهبود رنگ آنها بهترین راهکار را پیشنهاد دهد