آبسه دهان

هنگامی که بخشی از محدوده داخل دهان تحریک شده یا آسیب می‌بیند، باکتری‌ها ممکن است وارد آن شده و عفونت ایجاد کنند. گاهی اوقات ممکن است عفونت را به صورت تورم دردناک پر شده با چرک (مایع غلیظ زرد رنگ) ببینید. در صورتی که چرک تجمع یافته در داخل بافت‌ها تخلیه نشود، تورم و درد این ناحیه بیشتر خواهد شد. به این وضعیت آبسه گفته می‌شود. آبسه مانعی در پیرامون عفونت تشکیل می‌دهد. این یکی از روش‌های مقابله بدن با عفونت باکتریایی و جلوگیری از گسترش آن است.

انواع آبسه دهان

آبسه ممکن است خیلی سریع ایجاد شود. گاهی اوقات آبسه ظرف یکی دو روز پس از شروع عفونت تشکیل می‌شود. دو نوع آبسه در داخل دهان ممکن است ایجاد شود:

 

 

• آبسه لثه که به آن آبسه پریودنتال نیز گفته می‌شود – این انواع آبسه معمولاً در اثر عفونت در محدوده ‌ای بین دندان و لثه اتفاق می‌افتد. ممکن است عفونت پس از گیر کردن غذا بین لثه و دندان شروع شود. در افرادی که دچار بیماری شدید لثه هستند، باکتری‌ها در زیر لثه و استخوان پیرامون آن تجمع

 

 

 

• آبسه دندان که به آن آبسه پری اپیکال نیز گفته می‌شود – این آبسه در داخل دندان تشکیل می‌شود و زمانی این اتفاق رخ می‌دهد که عصب داخل دندان مرده و یا در حال مرگ باشد. این نوع آبسه در نوک ریشه دندان تشکیل می‌شود. سپس به استخوان پیرامون گسترش پیدا کرده و باعث تحلیل رفتن استخوان می‌شود.

 

 

بیشتر آبسه های دهان دردناک هستند بنابراین معمولاً افراد بلافاصله به دنبال درمان دندانپزشکی می‌روند. با این حال گاهی اوقات عفونت ممکن است هیچ دردی ایجاد نکند. در صورتی که آبسه درمان نشود عفونت ممکن است ماه‌ها و یا حتی سال‌ها باقی بماند. عفونت به خودی خود برطرف نمی‌شود بنابراین حتماً باید درمان شود. هرگز از علائم هشدار دهنده چشم‌ پوشی نکنید.

عوارض و مشکلات آبسه دهان

• در صورتی که عفونت تحت درمان قرار نگیرد به استخوان و دندان‌های مجاور آسیب وارد می‌کند.
• همچنین ممکن است از محل عفونت یک تونل از لثه و استخوان و پوست به داخل دهان ایجاد شود و از طریق آن، چرک تجمع یافته در داخل دهان تخلیه شود. به این تونل تخلیه چرک، فیستول گفته می‌شود. ممکن است فیستولها را به صورت منافذی در داخل دهان ببینید. فیستول ممکن است همانند یک جوش به نظر برسد. در صورتی که چرک از طریق فیستول تخلیه شود، طعم بدی در دهان احساس می‌کنید.
• از آنجایی‌ که چرک داخل آبسه دهان باعث افزایش فشار می‌شود، درد ایجاد می‌نماید. تخلیه چرک از طریق فیستول ها باعث کاهش فشار می‌شود بنابراین در این زمان درد آرام می‌گیرد. با این حال به خاطر داشته باشید عفونت هنوز وجود دارد و باید درمان شود.
• گاهی اوقات آبسه درمان نشده ممکن است کیسه پر شده با چرک که به آن کیست گفته می‌شود در داخل استخوان فک ایجاد نماید. در صورتی که دندان به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و نتوان آن را نجات داد، ممکن است هنگام کشیدن دندان، کیست استخوان بیرون بزند. در صورتی که دندان را بتوان نجات داد، باید عصب‌ کشی انجام شود تا تمامی بافت‌ها و مواد آلوده از داخل دندان تخلیه شود. با این حال توجه داشته باشید عصب ‌کشی نمی‌تواند کیست استخوان را درمان کند. برای این منظور باید عمل جراحی انجام شود.
• در موارد نادر عفونت مسبب آبسه، گسترش یافته و منجر به مشکلات جدی برای سلامت فرد می‌شود.

در صورت تشکیل آبسه در دهان چه باید کرد؟

آبسه همیشه وضعیتی جدی به شمار می‌آید چرا که عفونت ممکن است به بخش‌های دیگر بدن گسترش پیدا کند. بنابراین در صورتی که متوجه آبسه شدید هر چه سریع تر به دندانپزشک مراجعه کنید. در صورتی که احساس می‌کنید تورم شبیه جوش بر روی لثه ایجاد شده است، چند مرتبه در روز دهان خود را با محلول آب نمک بشویید. برای تهیه محلول آب نمک نصف قاشق چای‌خوری نمک‌ را در یک لیوان آب حل کنید. این کار ممکن است به تخلیه چرک و کاهش فشار، کمک کند. حتی در صورتی که با شست ‌و شوی دهان با محلول آب نمک، درد و تورم کاهش یافت، باز هم باید هر چه سریع تر به دندانپزشک مراجعه کنید.

درمان آبسه دهان

• آبسه لثه

بیشتر موارد آبسه لثه پس از اقدامات زیر خیلی زود بهبود می‌یابند:

• ناحیه کاملا تعویض میشود
• چرک محبوس در داخل لثه تخلیه می‌شود
• عفونت درمان می‌شود

در صورتی ‌که فیستول ایجاد شده باشد، ممکن است دندانپزشک مسیر آن را دنبال کند تا به منشأ عفونت دست یابد. سپس دندانپزشکی یک تکه ماده انعطاف ‌پذیر نازکی در فیستول قرار می‌دهد. این ماده در عکس پرتوی ایکس مشخص بوده و محل فیستول را به دندانپزشک نشان می‌دهد. پس از این که دندانپزشک عفونت را پاک‌سازی میکند، معمولاً فیستول به خودی خود بسته می‌شود.

• آبسه دندان

در صورتی که عفونت در داخل دندان شروع شده باشد، دندان‌پزشک سوراخ کوچکی در دندان ایجاد می‌کند. این کار امکان تخلیه چرک و عفونت آبسه را فراهم می‌سازد. دندان‌پزشک محفظة پالپ دندان اعم از عصب ها و بافت‌های آلوده را تخلیه می‌نماید (عصب‌ کشی). سپس دندان پر شده و با مواد پر کننده یا روکش ترمیم می‌شود.

در صورتی ‌که آبسه خیلی بزرگ باشد یا آسیب دیدگی دندان شدید باشد، ممکن است امیدی به نجات دندان نبوده و دندان کشیده شود. بیشتر موارد آبسه های بزرگ باید تخلیه شوند. دندانپزشک سوراخی از لثه تا استخوان ایجاد می‌کند تا مسیری برای خروج چرک تجمع یافته ایجاد شود. این کار باعث کاهش فشار داخل و جلوگیری از گسترش عفونت می‌شود.

افرادی که دچار بیماری لثه شدید هستند ممکن است آبسه دندان در دهانشان تشکیل شده باشد. تخلیه چرک آبسه به برطرف شدن فوری مشکل کمک می‌کند. با این حال بیماری لثه باید درمان شود تا جلوی عفونت مجدد آن گرفته شود.

ممکن است دندانپزشک آنتی ‌بیوتیک و مسکن تجویز نماید. این داروها برای کمک به کنترل درد ، التیام آبسه و جلوگیری از گسترش عفونت تجویز می‌شوند.