در صورتی که بهداشت دهان را به خوبی رعایت نکنید، دچار پوسیدگی دندان شده و به مرور پوسیدگی به بخش‌های عمیق‌تر دندان گسترش پیدا می‌کند. در صورتی که پوسیدگی به بخش مرکزی دندان که پالپ نام دارد برسد، باید درمان ریشه یا عصب ‌کشی انجام دهید. اگر پالپ آسیب ‌دیده تحت درمان ریشه قرار نگیرد، عفونت گسترش یافته و مجبور به کشیدن دندان می‌شوید.

به طور کلی عدم رعایت بهداشت کامل، علت اصلی پوسیدگی دندان، دندان درد و مشکلات دندانی دیگر است. برای پیشگیری از این مشکلات باید حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید و یک مرتبه نخ دندان بکشید تا پلاک تشکیل شده در سطح دندان‌ها پاک شده و فعالیت باکتری‌ها متوقف شود. در اثر پوسیدگی دندان یا جراحات دندان مشکلات متعددی ممکن است برای پالپ دندان ایجاد شود. در اینجا به بیماری‌ها و مشکلات پالپ دندان اشاره می‌کنیم.

 

علایم و نشانه ‌های مشکلات پالپ دندان

علائم و نشانه ‌ها بسته به نوع بیماری پالپ و شدت آن متفاوت است . به طور کلی علایم ممکن است به‌ صورت زیر تجربه شود:

• درد دندان هنگام خوردن غذای بسیار شیرین، سرد یا داغ
• درد ناگهانی یا شدید در دهان
• عفونت در دهان

انواع بیماری‌های پالپ دندان

• پالپیت برگشت ‌پذیر

پالپیت برگشت پذیر به التهاب خفیف پالپ گفته می‌شود. علائم آن معمولاً شامل درد در هنگام خوردن غذاهای سرد یا داغ یا بسیار شیرین است. پالپیت در صورتی که درمان نشود پیشروی کرده و به تشکیل آبسه دندان منجر می‌شود. آبسه دندان به کیسه پر شده با چرک و باکتری گفته می‌شود. رعایت بهداشت دهان در مراحل اولیه پالپیت برگشت پذیر می‌تواند مؤثر واقع شود اما در بسیاری از موارد در نهایت باید دندان‌ پر شود. از جمله عوامل دیگر ایجاد پالپیت برگشت پذیر، ترک ‌خوردگی یا شکستگی دندان است.

• پالپیت برگشت ‌ناپذیر

پالپیت برگشت ‌ناپذیر به التهاب شدید پالپ دندان گفته می‌شود که آسیب‌های حاصل از آن برگشت پذیر نیست و نمی‌توان پالپ را نجات داد. علائم این وضعیت شامل درد شدید ناگهانی است. پالپیت برگشت ‌ناپذیر در صورتی که درمان نشود باعث پس‌روی لثه و گسترش عفونت به لثه، بافت همبند و استخوان پیرامون دندان می‌شود. پالپیت برگشت ‌ناپذیر معمولاً تحت درمان ریشه قرار می‌گیرد. در صورتی که برای درمان ریشه دیر شده باشد باید دندان کشیده شود.

• کلسیتی شدن پالپ یا سنگ پالپ

در کلسیتی شدن پالپ که به آن سنگ پالپی یا پالپ سنگی نیز گفته می‌شود، بخش پالپ دندان سخت یا کلسیتی می‌شود. در نتیجه این اتفاق بافت پالپ به شدت حساس شده و درد شدیدی ایجاد می‌کند چرا که عصب های دندان تحت فشار قرار گرفته‌ اند. معمولاً درمان ریشه برای برداشتن بافت‌های سخت شده پالپ دندان لازم است.

• نمایان شدن پالپ

در صورتی که لایه ‌های محافظ خارجی دندان آسیب دیده و از بین بروند، ممکن است پالپ دندان بیرون زده  و نمایان شود. این اتفاق معمولاً در اثر عواملی مانند پوسیدگی، ترک‌ خوردگی یا شکستگی رخ می‌دهد. در چنین شرایطی پالپ بسیار آسیب ‌پذیر شده و باکتری‌ها به راحتی وارد آن می‌شوند و بافت‌ها را تحریک می‌کنند. در بیشتر موارد علامت اصلی نمایان شدن پالپ، درد است. در صورتی که مراقبت‌های دندانپزشکی مناسبی صورت نگیرد، عفونت جزیی و خفیف می‌تواند به تشکیل آبسه و مشکلات جدی‌تر منجر شود. درمان این وضعیت بستگی به شدت نمایان شدن پالپ دارد و ممکن است شامل پر کردن دندان، عصب ‌کشی و یا حتی کشیدن دندان باشد.

درمان ریشه برای مشکلات پالپ دندان

در صورتی که از پالپ آسیب دیده به خوبی مراقبت نشود،  عفونت شدت گرفته و بافت‌های پیرامونی از جمله استخوان فک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای تخلیه بافت‌های آلوده پالپ باید درمان ریشه انجام شود.

این کار ممکن است طی چند جلسه انجام شود که بستگی به شدت آسیب ‌دیدگی پالپ و بافت‌های اطراف دارد.

در عصب ‌کشی مراحل زیر انجام شود:

بافت‌های پالپ تخلیه شده و محفظة پالپ کاملاً تمیز و ضد عفونی می‌شود. ممکن است از درمان دارویی خاصی به صورت موضعی استفاده شود تا عفونت کنترل شود. برای مسدود کردن راه نفوذ باکتری‌ها و ذرات آلوده دندان پر شده و مهر و موم می‌گردد. برای محافظت از ساختار تضعیف شده دندان از روکش دندان استفاده می‌شود.

برخی بیماری‌های پالپ بر اثر جراحاتی مانند شکستگی دندان اتفاق می‌افتند اما در بیشتر موارد علت اصلی عدم رعایت بهداشت مناسب است. با چکاپهای منظم دندان‌پزشکی می‌توان زودتر به پوسیدگی دندان پی برده و آن را درمان نمود، پیش ‌از این که دچار عوارض پیچیده ‌تر و سخت‌تر آن شوید.