دنچر استوماتیت چیست؟
دنچر استوماتیت یا همان استوماتیت دندان مصنوعی نوعی واکنش التهابی شایع است که به استفاده از پروتزهای مصنوعی مربوط می شود و توسط مخمر یا قارچی به نام کاندیدیا ایجاد می شود. نمونه های نادرتر دنچر استوماتیت ممکن است در نتیجه تروماهای مکانیکی یا واکنش تماسی آلرژیک بروز پیدا کنند. این عفونتی نیست که ما به آن مبتلا شویم یا آن را به دیگران منتقل کنیم، زیرا همه ما داخل دهان خود مقداری کاندیدیا داریم. زخم ها می توانند در دیگر قسمت های بدن نیز ظاهر شوند، اما وقتی دهان را تحت تأثیر قرار می دهد ممکن است دنچر استوماتیت نامیده شود.
استوماتیت به معنای زخم دهان است.
دنچر استوماتیت
چه افرادی می توانند دچار التهاب دندان مصنوعی شوند؟
افرادی که از دنچرها یا همان دندان ها یا پروتزهای مصنوعی استفاده می کنند بیشترین احتمال وجود دارد که تحت تأثیر این موضوع قرار بگیرند.
عواملی که باعث می شوند برخی افراد بیشتر مستعد بروز این مشکل شوند عبارتند از:
- دست دندان کامل قوس دندانی بالا- احتمالاً به دلیل بزرگتر بودن سطح تماسی که بین دنچر و مخاط دهان وجود دارد.
- پروتزهای آکریلیک- به نظر می رسد گونه های کاندیدیا میل خاصی به چسبیدن به رزین آلریلیک داشته باشند.
- برخی آنتی بیوتیک ها در ایجاد زخم های دهانی مقصر هستند. بسیاری افراد دریافته اند که مصرف برخی آنتی بیوتیک ها باعث بازگشت عفونت می شوند، مخصوصاً اگر طی یک بازه زمانی طولانی مدت مصرف شوند.
- بهداشت بد دهانی- گونه های کاندیدیا و باکتری های لاکتوباسیلوس به سطوح پروتزهای مصنوعی می چسبند و باید حداقل یک مرتبه در روز با روش های شیمیایی یا مکانیکی برداشته شوند. افرادی که در تمیز نگه داشتن دهان خود مشکل دارند بیشتر با این شرایط مواجه می شوند.
- بد قرار گرفتن پروتزها روی لثه ها- آسیبی که ترومای مکانیکی به مخاط وارد می کند، باعث می شود بیشتر مستعد بروز عفونت شوند.
- عمر پروتز- پروتزهای قدیمی عموماً با دنچر استوماتست همراه هستند، احتمالاً به دلیل بد قرار گرفتن و نیز سطوح زبری که کاندیدیا می تواند داخل آنها پنهان شود.
- استفاده مداوم از پروتزهای مصنوعی- عدم خارج کردن پروتز در طول شب خطر را افزایش می دهد.
- مردان- دو برابر بیشتر از زنان احتمال دارد که دنچر استوماتیت در مردان بروز پیدا کند.
- خشکی دهان (زروستومیا)- بزاق دهان به طور طبیعی به شستن دهان و پاکسازی سطوح دنچرها کمک می کند.
- افراد مبتلا به دیابت و همه افرادی که چه از طریق استنشاق و چه از طریق خوراکی استروئیدها را مصرف می کنند، ممکن است بیشتر با این مشکل مواجه شوند.
- افراد مسن بیشترین استفاده را از پروتزهای مصنوعی دارند و به دلیل محدودیت منابع مالی، ضعف بینایی، کمبود مهارت هاس دستی، و کمبود اطلاعات، در معرض خطر بهداشت نامناسب پروتزهای مصنوعی قرار دارند. فقر نیز توانایی مراجعه منظم به دندانپزشک و تعویض دنچرهای بد را تحت تأثیر قرار می دهد.
علائم بالینی دنچر استوماتیت
دنچر استوماتیت ها معمولاً منجر به بروز علائم چندانی نمی شوند. اما هنگام معاینات، مخاطی که با دنچر تماس داشته اند قرمز و متورم خواهند بود، و گاهی اوقات نقطه های قرمز رنگی روی آنها وجود دارد.
دنچر استوماتیت
دندانپزشک چگونه می تواند التهاب دندان مصنوعی را تشخیص دهد؟
وقتی دنچر ها از دهان بیرون آورده می شوند، دندانپزشک می تواند قسمت های قرمز رنگی که زیر دنچر بوجود آمده اند را مشاهده کند. علاوه بر این، ممکن است زخم هایی به رنگ قرمز در اطراف لب ها بوجود بیایند.
نمونه های میکروبیولوژی آزمایشگاهی که از کام (سقف دهان) یا سطح پروتزهای مصنوعی گرفته می شوند وی توانند وجود مخمرها را تأیید کنند. کاندیدیا آلبیکانز شایع ترین است.
چرا دنچر استوماتیت ها نیاز به درمان دارند؟
این شرایط اگر درمان نشود می تواند موجب بروز زخم هایی داخل دهان شود که باعث خواهد شد دنچرها نتوانند به خوبی داخل دهان جای بگیرند.
دنچر استوماتیت
التهاب دندان مصنوعی چگونه درمان می شود؟
- بهداشت خوب دهانی- مهم است که تا حد امکان دهان خود را تمیز نگه دارید و دهان و دنچر خود را پس از صرف غذا بشویید. سیگار کشیدن موجب وخیم تر شدن رشد عفونت های مخمری بیشتری می شود.
- تمیز نگه داشتن دنچرها تا حد امکان- تا جایی که برای شما امکان پذیر است، و قطعاً در طول شب، دنچرهای خود را خارج دهان نگهدارید. اگر به مدت دو هفته شب ها دنچر خود را استفاده نکنید، برخی عفونت های مخمری کاملاً برطرف می شوند.
برای پاکسازی دنچرها، قانون کلی این است که: هر روز آنها را مسواک بزنید و در آب غوطه ور کنید. ابتدا دنچر خود را مسواک بزنید، تا به زدودن همه ذرات غذای باقی مانده کمک کنید. از پاک کننده های غیر ساینده استفاده کنید، نه خمیر دندان. مراقب باشید خیلی محکم آنها را نسایید زیرا این کار موجب ایجاد شیارهایی روی سطوح پروتزهای مصنوعی می شود.
حتماً همه سطوح پروتز مصنوعی خود را مسواک بزنید، از جمله سطوحی که روی سطح لثه های شما قرار می گیرند. اگر شما از هر گونه ابزاری برای ثابت کردن دنچرها استفاده می کنید، این کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
پروتز مصنوعی خود را هر روز در محلول های مخصوص تمیز کردن دنچر غوطه ور کنید. این کار به زدودن هر گونه پلاک تشکیل شده روی آن و نیز از بین رفتن لکه های مقاومی که به جا مانده اند کمک می کند. علاوه بر این، به ضد عفونی کردن دنچرهای شما کمک می کند، و باعث می شود با داشتن آنها داخل دهان احساس طراوت بیشتری داشته باشید. همیشه دستور العمل های سازنده آنها را دنبال کنید.
در صورتی که دنچرهای شما اجزاء فلزی داشته باشند، از هیچ چیزی که حاوی ماده مواد سفید کننده است استفاده نکنید، به جای آن از کلرهگزیدین استفاده کنید. هر روز از کلرهگزیدین استفاده نکنید زیرا این کار باعث می شود روی پروتزهای شما لکه ایجاد شود. این ماده را تنها هفته ای یک مرتبه استفاده کنید.
- داروها- اگر مراقبت های بهداشت دهانی و پاکسازی با دقت کمکی نکرده اند، باید تحت درمان قرار بگیرید. درمان های متعددی در دستری هستند، که اکثر آنها شامل مکیدن آرام آرام قرص داخل دهان هستند. ممکن است لازم باشد به مدت یک ماه به انجام این کار ادامه دهید.
تا حد امکان باید از مصرف قرص های خوراکی ضد قارچ خودداری کنید زیرا عوارض جانبی آنها بسیار شایع تر از کاربردهای موضعی آنها است.
دنچر استوماتیت
پس از آن چه اتفاقی می افتد؟
تیم دندانپزشکی باید پس از روند درمان دهان شما را معاینه و بررسی نماید تا مطمئن شود همه چیز از بین رفته است. اگر اینطور نباشد، باید درمان های اضافی ارائه نمایند. در برخی موارد، ممکن است برای مدت زمان طولانی نیاز به درمان داشته باشید.
مهم است هر چند سال یک مرتبه پروتز جدیدی برای شما ساخته شود. حتی اگر هیچ دندانی داخل دهان شما باقی نمانده است که برای چکاپ های منظم به دندانپزشک مراجعه کنید، باز هم لازم است برای آنکه اطمینان حاصل کنید که دهان شما سالم است این کار را انجام دهید.
