دندان درد یکی از دردهای بسیار قدرتمند و آزار دهنده ایی است که می تواند زندگی انسان را مختل کند. کمتر کسی است که این درد وحشتناک را تجربه نکرده باشد. درهای خفیف دندان از طریق روش‌های خانگی قابل مدیریت هستند اما در صورت شدت درد، نکته‌های مهمی وجود دارد که تشخیص آن ها با پزشک معالج است. عفونت دندان، ترک‌های دندان، حساسیت دندان یا آسیب به لثه نیز ممکن است به عوارض شدیدتری منجر شوند. در این مقاله قصد داریم به انواع بیماری های دهان و دندان که باعث دندان درد می شوند بپردازیم. آشنایی با این بیماری ها به افراد کمک می کند تا با دیدن علائم بیماری سریعا به پزشک مراجعه کرده و از پیشروی آن جلوگیری نمایند.

انواع درد دندان و علت آن

دندان درد می تواند علت‌های متفاوتی داشته‌باشد اما بیشترین عواملی که سلامت دهان و دندان رو به خطر می‌اندازد، عبارتند از:

پوسیدگی دندان

در پوسیدگی دندان، مینای دندان با ایجاد حفره هایی در سطح آن، آسیب می بیند. ابتدا که این حفره ها کوچک هستند، درد ندارند  و فرد متوجه آن ها نیست و یا متوجه شده ولی چون درد ندارند آن ها را نادیده می گیرد.

اما وقتی حفره ها بزرگ شدند و به عصب دندان رسیدند، درد شروع می شود. در این مرحله وقتی غذایی شیرین می خوریم و یا آب خیلی سرد می نوشیم درد دندان به صورت سرسام آوری شروع شده و فرد را به دندانپزشکی می کشاند.

بیماری لثه

در این بیماری با التهاب، تورم و قرمزی لثه‌ها مواجه هستیم. این عفونت در مرحله ابتدایی و خفیف آن ژنژیویت (gingivitis) و  در مرحله شدید آن پریودنتیت (periodontitis) نامیده می شود. لثه ها کم کم از روی دندان به سمت عقب پس روی می کنند. دهان بوی بد می گیرد و بد طعم می شود. در نهایت اینکه هرچه درد بیشتر باشد عفونت لثه ها نیز بیشتر است.

حساس بودن دندان

عاج دندان آسیب می بیند و دندان دچار حساسیت می شود. زمانی که دندان دچار پوسیدگی می شود مستعد حساس شدن است از بین رفتن دندان هایی که در گذشته پر شده اند و لثه هایی که به سمت عقب پس روی کرده اند از عوامل دیگر حساس شدن دندان ها می باشند. حساس شدن دندان گاهی بعد از انجام اندو یا عصب کشی دندان هم ممکن است اتفاق بیفتد. جرمگیری نیز  پیشنهاد نمی شود چون  به مینا و عاج دندان ها صدمه می زند.

دندان قروچه

درد دندان قروچه ممکن است ناشی از التهاب لثه یا تخریب مینای دندان باشد. مشکلاتی مانند تسکین با داروهای ضد التهاب، استفاده از مسواک نرم، و مراجعه به دندانپزشک برای ارزیابی و درمان می‌تواند کمک کند. اگر درد ادامه داشته باشد، پزشک ممکن است پروتزدندان یا انجام رادیوگرافی را توصیه کند. به عنوان نکته نهایی، حفظ بهداشت دهان و دندان منظم به پیشگیری از مشکلات مربوط به دندان کمک می‌کند.

ترک خوردگی دندان

گاهی در اثر ضربه یا گاز گرفتن یک ماده سفت ممکن است بخشی از دندان ها ترک بخورد یا بشکند. در این صورت هنگام جویدن و خوردن غذا و یا برخورد با هر چیز سرد یا گرمی فرد دچار درد شدید می شود.

شاید خواندن این مطلب برای شما مفید باشد: درمان دندان ضرب دیده 

آبسه

زمانی که پالپ دندان (بافت داخلی ریشه دندان) دچار عفونت می‌شود، آبسه اتفاق می‌افتد. به طور کلی آبسه یک عفونت درمان نشده‌است که باعث درد در دندان‌ها و استخوان فک می‌گردد.

دندان نهفته

اغلب دندان‌های عقل دندان نهفته هستند. چون آخرین دندان دائمی می باشند که در دهان رشد می‌کند و ممکن است فک به اندازه رویش آن‌ها جا نداشته باشد. در نتیجه نتوانند بیرون بیایند و بصورت نهفته در بین لثه‌ها پنهان بمانند.

تاثیر تحلیل لثه در دندان درد

تحلیل لثه در دندان‌درد نقش مهمی ایفا می‌کند. این تحلیل ممکن است به شناسایی عللی مانند التهاب لثه یا بیماری‌های لثه کمک کند. بهبود حالت لثه می‌تواند به کاهش درد دندان و بهبود کلیت سلامت دهانی منجر شود. مراقبت‌های روزانه و تمیز نگه داشتن لثه نیز بسیار اهمیت دارد.

تحلیل لثه در دندان‌درد نه تنها به شناسایی مشکلات لثه مانند خونریزی، التهاب و تورم کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در پیشگیری از دندان‌درد دارد. استفاده از روش‌های بهداشت لثه مثل مسواک، شست و شوی دهان و مراقبت دندانی منظم، تأثیر مثبتی دارد.

درد بعد از کشیدن دندان

بعد از کشیدن دندان‌ها نیز درد به سراغ فرد می‌آید و او را با یک درد آزاردهنده رو به رو می کند. هنگام کشیدن دندان فک را با بی‌حسی های مخصوص بی‌حس می‌کنند ولی بعد از آنکه اثر بی‌حسی رفت، فرد تازه متوجه درد بسیار زیاد آن می‌شود. درد دندان عقل نسبت به سایر دندان‌ها بیشتر است و معمولا دندانپزشک تدابیر دارویی خاصی برای آن در نظر می‌گیرد.

درد هنگام رشد دندان عقل

درد در حین رشد دندان عقل ممکن است به علت فشار و فضای محدود در دهان ایجاد شود. این درد ممکن است با تورم، التهاب و خراشیدگی لثه همراه باشد. برخی افراد ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. استفاده از آب گرم و شوری برای کمک به کاهش التهاب، استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، و مراجعه به دندانپزشک برای درمان مناسب، اقداماتی هستند که ممکن است در کاهش درد و ناراحتی کمک کنند.

اختلال در TMJ یا مفصل فک

اختلال TMJ یا مفصل فک ممکن است باعث درد، گرفتگی، صداهای غیرعادی در حین جابجایی فک، و مشکلات در باز کردن دهان شود. علل این اختلال می‌تواند تنش عضلات فک، ترکیب‌های دندانی نامناسب، یا آسیب فیزیکی باشد. درمان آن شامل:  فیزیوتراپی، داروها، یا اصلاح ترکیب دندانی است.

درد بعد از ارتودنسی دندان

درد پس از ارتودنسی دندان به نام “درد ارتودنسی” یا “درد بعد از قرار گیری ارتودنسی” شناخته می‌شود. این درد ممکن است در چند روز اولین قرار گیری ارتودنسی حاصل شود. این درد معمولاً به علت فشار و تغییر در دندانها و لثه‌ها ناشی از قرار گیری براکت‌های ارتودنسی ایجاد می‌شود. برخی از راه‌های کاهش درد شامل مصرف داروهای ضد التهاب، استفاده از یخ، یا اعمال گرما به منظور آرامش عضلات می‌باشد. همچنین، تشویق به خوردن مواد نرم و استفاده از مسواک نرم می‌تواند به تسکین درد کمک کند. در صورتی که درد مزمن یا شدید باشد، مشاوره با ارتودنتیست مهم است.

درد دندان ناشی از عفونت سینوس ها

درد دندان ناشی از عفونت سینوس‌ها ممکن است به دلیل انتقال فشار و التهاب به دندان‌های اطراف سینوس‌ها باشد. این درد معمولاً همراه با تورم، حساسیت دندان، سرفه، و افزایش گرفتگی صدا می‌باشد. درمان شامل مصرف آنتی‌بیوتیک برای کنترل عفونت، آرام‌بخش‌ها برای تسکین درد، و درمان عفونت سینوس می‌باشد. مشاوره با پزشک توصیه می‌شود تا بهترین راه حل برای شما مشخص گردد.

شاید این مطلب برای شما مفید باشد: عصب‌ کشی مجدد دندان 

درد ارجاعی به دندان

درد دندان ممکن است از علل مختلفی نظیر تسویه ناصحیح دندان‌ها، ترکیب دندانی نامناسب، عفونت یا ترمیم ناکامل ناشی شود. علائم معمول شامل درد حاد یا مزمن، حساسیت به گرما و سرما، و تورم دندان یا لثه باشد. مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است.

پیشگیری و درمان درد دندان

برای پیشگیری از دندان درد، حفظ بهداشت دهانی اساسی است. روزانه دوبار مسواک زدن، استفاده از نخ دندانی، مراقبت از دندان‌ها، و مراجعات دوره‌ای به دندانپزشک بسیار مهم‌اند. اجتناب از مصرف زیاد قند و اسیدها، استفاده از محافظ دندان در مواجهه با ورزش‌های خطرناک، و تغذیه سالم نیز به پیشگیری از دندان درد کمک می‌کند.

کلام آخر

درد دندان، از ناراحتی کوچک تا حالت‌های شدید، می‌تواند تأثیر مختلفی بر زندگی روزمره داشته باشد. در صورتی که درد به مدت بیشتر از یک تا 2 روز ادامه یابد یا علائم اضافی مثل تب و تورم صورت به وجود آید، بهتر است حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. مشاوره و درمان متناسب با وضعیت شما می‌تواند به بهبود سلامت دهان و رفع درد کمک کند.